کاردانو (ADA) چیست؟

مقدمه

کاردانو یکی از ارزهای دیجیتال مبتنی بر بلاکچین است که سرعت رشد بسیار بالایی دارد. توکن ADA از زمان عرضه در سال 2015 تا به اکنون یکی از 10 ارز دیجیتال برتر از حیث ارزش بازار است؛ به همین دلیل بسیار مورد توجه قرار گرفته و حواشی فراوانی به همراه داشته است. تکنولوژی کاردانو با سرعت بالایی در حال پیشرفت است و به نظر می‌رسد که تیم طراح در ساخت اکوسیستم بلاکچین این پروژه از اتریوم الهام گرفته‌اند.

کاردانو با به‌کارگیری اصول ریاضی در مکانیزم اجماع خود و با بهره‌گیری از ساختاری چندلایه، خود را از سایر ارزهای دیجیتال رقیب متمایز ساخته است. علاوه بر این، کاردانو تیم طراحی دارد که در جریان ساخت اتریوم نیز تجربیاتی داشته‌اند و این ویژگی‌ها عده بسیاری را متقاعد ساخته که کاردانو به نسل بعدی ارزهای دیجیتال تعلق دارد و در مسیر رفع مشکلات رمزارزها راه‌حل‌هایی ارائه خواهد داد.

خرید ارز دیجیتال با ۱۰ هزار تومان!

تو صرافی ارزپلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، بیش از ۳۰۰ ارز دیجیتال رو بخری!

شروع

در اینجا قصد داریم به تکنولوژی کاردانو و آنچه که باعث شده این ارز دیجیتال جالب توجه باشد، نگاهی بیندازیم.

کاردانو (Cardano) چیست؟

کاردانو نام یک پروژه است و ارز دیجیتال آن آدا (ADA) نام دارد. توکن آدا مثل همه ارزهای دیجیتال دیگر، رمزارزی است که برای ذخیره ارزش، ارسال یا دریافت وجوه مورد استفاده قرار می‌گیرد. کوین آدا (ADA) بر بستر بلاکچین کاردانو (اولین شبکه غیرمتمرکز در نوع خودش) اجرا می‌شود و کاملاً بر اساس اصول علمی ـ ریاضی مبتنی است که به دست متخصصان حوزه رمزنگاری و مهندسی طراحی شده است.

بلاکچین کاردانو قابلیت آن را دارد که برای ساخت قرارداد‌های هوشمند مورد استفاده قرار گیرد و به نوبه خود می‌تواند پروتکل‌ها و اپلیکیشن‌های غیر متمرکز (DApps) بسازد. علاوه بر این، به قابلیت ارسال و دریافت آنی وجوه با کمترین کارمزد مجهز است و تعداد زیادی اپلیکیشن دارد که در تجارت و امور مالی به کار می‌آید.

کاردانو در نظر دارد بسیاری از مشکلات کنونی صنعت بلاکچین را حل کند:

• استفاده از ریاضیات برای ایجاد یک بلاکچین ایمن که کمتر مورد حمله هکرها قرار می‌گیرد.
• تفکیک لایه‌های حسابداری و محاسباتی از یکدیگر
• ایجاد یک مکانیزم رأی‌گیری ایمن برای دارندگان توکن
• ایجاد یک مکانیزم اجماع که مقیاس‌پذیری بی‌نهایتی دارد.

ساختار بلاکچین کاردانو (Cardano)

بلاکچین کاردانو از دو مؤلفه اصلی تشکیل شده است. لایه تسویه (Settlement Layer) یا به اختصار CSL که به عنوان واحد حسابداری عمل می‌کند و دارندگان توکن می‌توانند با استفاده از این لایه به صورت همزمان و با کمترین کارمزد، توکن آدا (ADA) ارسال و دریافت کنند.

لایه محاسباتی کاردانو یا به اختصار CCL مجموعه‌ای از پروتکل‌ها است که ستون فقرات بلاکچین محسوب می‌شود و به اجرای قرار‌داد هوشمند کمک می‌کند، امنیت شبکه را تضمین می‌کند و سایر قابلیت‌ها از جمله قرار دادن در لیست سیاه و تشخیص هویت را ممکن می‌سازد.

کاردانو از گواه اثبات سهام (PoS) ویژه‌ای به عنوان پروتکل اجماع بهره می‌برد که Ouroboros نام دارد. این مکانیزم اجماع موجب می‌شود که توکن آدا همواره به سادگی و با امنیت بالایی ارسال و دریافت شود و در عین حال امنیت قراردادهای هوشمند بر بلاکچین کاردانو را تضمین می‌کند. اوروبروس، (Ouroboros) به عنوان یک مکانیزم اجماع PoS به دارندگان توکن که آن را در شبکه استیک کرده باشند پاداش می‌دهد و از این راه به بقای شبکه اجماع یاری می‌رساند.

پردازش اوروبروس (Ouroboros) به شکل زیر انجام می‌شود:

1. این شبکه به صورت تصادفی تعدادی نود را انتخاب می‌کند تا فرصت استخراج بلاک‌های جدید را فراهم کند. این نودها به اسلات لیدر (Slot Leader) معروف هستند.

2. بلاکچین کاردانو به تعدادی اسلات تقسیم می‌شود. این اسلات‌های تفکیک‌شده اپوک (Epoch) نام دارند.

3. اسلات لیدرها می‌توانند اپوک ویژه خود یا زیرمجموعه‌ای از آن را استخراج کنند. هر مشارکت‌کننده‌ای که در فرآیند استخراج یک اپوک یا بخشی از آن دخیل است، بابت خدمتش پاداش دریافت می‌کند.

4. هر اپوک می‌تواند تا بی‌نهایت به اجزای کوچک‌تری تقسیم شود. این یعنی بلاکچین کاردانو در مقام تئوری بی‌نهایت مقیاس‌پذیر است و می‌تواند تعداد بسیار زیادی تراکنش داشته باشد، بدون آنکه با مشکل خاصی مواجه شود.

بزرگ‌ترین مزیت اوروبروس (Ouroboros) امنیت ریاضی آن در انتخاب تأییدگرهای (Validator) بلاکچین است. سایر بلاکچین‌ها ادعا دارند که نحوه انتخاب تأییدگرهای بلاک در آنها تصادفی است اما این ادعا در عمل قابل اثبات نیست. از طرف دیگر، اوروبروس در راستای انتخاب تصادفی تأییدگرها راهی قابل اثبات را ارائه داده است و تضمین می‌کند تمام کسانی که توکن خود را در شبکه بلاکچین کاردانو استیک کرده‌اند، شانس برابری برای ایجاد بلاک جدید و دریافت پاداش ناشی از مشارکت خود دارند.

این امکان نیاز به قدرت محاسباتی اضافی رایج در گواه اثبات کار (PoW) شبکه‌های بلاکچین را از بین می‌برد و یک مدل استیکینگ منصفانه و بی‌طرفانه را تضمین می‌کند که نظیر آن در هیچ یک از پروتکل‌های بلاکچین دیگر موجود نیست.

کیف پول ددالوس (Daedalus)

کاردانو بر خلاف ارزهای دیجیتال اصلی مثل بیت کوین و اتریوم، کیف پولی اختصاصی دارد که توکن آدا در آن نگهداری می‌شود. کاربران با استفاده از ددالوس نه تنها کیف ‌پول خواهند داشت بلکه یک نود کامل از بلاکچین کاردانو را اجرا می‌کنند، کنترل تمام وجوه خود را در دست می‌گیرند و با استفاده از آن شفافیت بلاکچین کاردانو تضمین می‌شود.

علاوه بر این، ددالوس تنها کیف ‌پولی است که کاربران می‌توانند با استفاده از آن در فرآیند استیک کردن توکن آدا مشارکت داشته باشند. همان‌طور که اشاره شد، کاردانو از پروتکل گواه اثبات سهام استفاده می‌کند و دارندگان توکن می‌توانند با نمایندگی دادن (Delegating) یا اجرای استخر استیکینگ در کیف‌ پول ددالوس، پاداش دریافت کنند. این ویژگی فرصتی را در اختیار دارندگان توکن آدا قرار می‌دهد که بتوانند در حالی که از شبکه پشتیبانی می‌کنند، ارز دیجیتال نیز به دست آورند.

موارد کاربرد توکن آدا (ADA)

کوین کاردانو می‌تواند در انتقال ارزش، درست شبیه به پول نقد مورد استفاده قرار گیرد. این ویژگی تفاوت چندانی با سایر ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم ندارد، با این تفاوت که آدا موارد استفاده دیگری هم دارد.

یکی از اصول اساسی رمزارز کاردانو همان پروتکل بلاکچین گواه اثبات سهام است که طبق آن توکن آدا در بلاکچین استیک می‌شود تا به عملگرهای استخر استیک در فرآیند تأیید تراکنش‌های بلاکچین کمک کند. این ویژگی کاردانو بسیار به کار می‌آید. کسانی که آدا را در بلاکچین استیک می‌کنند، بابت تلاش خود ارز دیجیتال کاردانو دریافت خواهند کرد. این سیستم استیکینگ به ایجاد امنیت در سراسر بلاکچین کمک می‌کند.

در آینده، توکن مدیریتی آدا جهت راه‌اندازی قرارداد هوشمند بلاکچین کاردانو به کار خواهد رفت. توسعه‌دهندگان برای ایجاد اپلیکیشن‌های غیر‌متمرکز و قرارداد هوشمند از توکن آدا بهره خواهند برد. بدون کوین اختصاصی کاردانو، اجرای این نوع از قراردادها امکان‌پذیر نیست.

خالق کاردانو (Cardano) کیست؟

در روزهای آغازین اتریوم، چارلز هاسکینسون، یکی از مؤسسان مشترک این ارز دیجیتال احساس کرد که بلاکچین اتریوم به استانداردسازی و مقیاس ‌پذیری بیشتری نیاز دارد. هاسکینسون سوابقی در ریاضیات داشت و با استفاده از دانش خود به دنبال راه‌حل علمی برای ساخت یک بلاکچین بود. در این زمان، هاسکینسون به جرمی وود (Jeremy Wood)، یکی از کارمندان سابق اتریوم برخورد. جرمی وود قصد داشت یک بلاکچین بهتر به همراه پلتفرم قرارداد هوشمند بسازد. این دو نفر ساخت پروژه کاردانو را پیگیری کردند و به شکل امروزین آن درآوردند.

ذی‌نفعان (Stakeholders) توکن آدا چه کسانی هستند؟

با اینکه هاسکینسون و وود مغز متفکر اصول اساسی و پلتفرم قرارداد هوشمند کاردانو هستند اما مالک یا عاملین بلاکچین کاردانو نیستند. در واقع طیف مختلفی از ذی‌نفعان در این پروژه دخیل‌اند:

• بنیاد کاردانو موجودیتی غیرانتفاعی دارد و به عنوان متولی پروژه در راستای کمک‌رسانی به بازار و تضمین امنیت بلاکچین عمل می‌کند.
• IOHK در سال 2015 به دست چارلز هاسکینسون و جرمی وود تأسیس شد. این شرکت پژوهشی، در ساخت و مهندسی بلاکچین کاردانو مشارکت داشته است.
• Embargo تأمین مالی پروژه را بر عهده دارد، از منظر مالی کاردانو را پشتیبانی می‌کند و در توسعه پروژه همکاری دارد.

آیا واقعاً کاردانو از اتریوم بهتر است؟

کاردانو و اتریوم هر دو اهداف و امیال مشابهی در سر می‌پرورانند و هر کدام می‌خواهند که پلتفرم بلاکچین غیرمتمرکز اصلی در جهان باشند و بتوانند ابزار و پروتکل‌های جدیدی بسازند. هنگامی که هاسکینسون اتریوم را ترک می‌کرد، متوجه شده بود که به بلاکچین متفاوتی نیاز است که بتواند هم‌زمان مقیاس‌پذیری و امنیت را تأمین کند و باور داشت که این دو را نمی‌توان در اتریوم به دست آورد.

اتریوم در حال حاضر با مشکلات مقیاس‌پذیری روبه‌رو است و در این راستا برای حل مشکل خود در حال راه‌اندازی نسخه دوم بلاکچین اتریوم است. با اینکه ارزش بازار اتریوم در حال حاضر خیلی بیشتر از کاردانو است اما کاردانو در مقام مقایسه مزیت‌های قابل توجهی نسبت به اتریوم دارد.

تفاوت‌های کاردانو و اتریوم

جدول زمانی پروژه کاردانو

کاردانو بر خلاف سایر پروژه‌ها نسبتاً نوسَفَر است و کار خود را در سال 2017 آغاز کرده و قصد دارد که هفت سال نخست حضور خود را به توسعه اختصاص دهد.

کاردانو در برنامه خود 5 فاز مجزا به بلاکچین اختصاص داده است. در حال حاضر کاردانو از مرحله شلی (Shelley) عبور کرده و در راستای اتمام 5 فاز گام برمی‌دارد:

1. بایرون (Bayron) ــ این فاز همانند فونداسیون معماری شبکه است و قابلیت ابتدایی آن را امتحان می‌کند.
2. شلی (Shelley) ــ شبکه اصلی کاردانو را راه‌اندازی و تمرکززدایی شبکه بلاکچین را آغاز می‌کند.
3. گوگن (Goguen) ــ در این فاز یک پلتفرم قرارداد هوشمند تکمیل می‌شود و ساخت اپلیکیشن‌های غیر متمرکز (DApps) کلید می‌خورد.
4. باشو (Basho) ــ راه‌حل‌های مربوط به مقیاس‌پذیری به کار بسته می‌شود که بهینه‌سازی بلاکچین را ممکن می‌سازد و عملکردش را ارتقا می‌دهد.
5. ولتر (Voltaire) ــ در این فاز، خزانه‌داری و سیستم رأی‌گیری جهت ایجاد شبکه‌ای خودکفا معرفی می‌شود.

با اینکه این مراحل، 5 فاز جداگانه هستند اما بخش‌هایی از هر فاز به موازات بخش دیگر اجرا می‌شود. هر فاز پیش از آنکه در کاردانو ادغام شود، طی پردازش‌های مختلفی جلو می‌رود. هر گامی که در فرآیند پردازش فازها برداشته می‌شود، با تحقیقات عمیق دانشگاهی همراه است. نمونه‌سازی (Prototyping) نیز بخش مهمی از این فرآیند است؛ زیرا تمامی بخش‌های کد منبع باز باید دقیقاً آزمون شود تا قبل از اجرا با مشخصات فنی مطابقت داشته باشد.

با اینکه جدول زمانی توسعه فازهای پروژه کاردانو با تأخیر همراه بوده است اما چارلز هاسکینسون و تیم توسعه‌دهنده کاملاً از پیشبرد برنامه طبق وعده اطمینان دارند و مصرّند که نسل بعدی پروتکل بلاکچین PoS را به جهان عرضه کنند.

قیمت و عرضه کاردانو

کاردانو نیز همراه با بسیاری از ارزهای دیجیتال طی چند سال گذشته معامله شده است. طی اوج‌گیری بازار در اواخر 2017 و اوایل 2018 قیمت توکن آدا از 0.03 دلار به 1.20 دلار جهش کرد و ارزش پروژه را به 32 میلیارد دلار رساند. این در حالی بود که نرخ بازدهی سرمایه سرمایه‌گذاران متقدم 3900 % بود اما وضعیت دوام نداشت. همان‌طور که در نمودار زیر مشاهده می‌کنید، وضعیت قیمت کاردانو در چند سال بعد پیوسته نزولی بود.

با اینکه قیمت کاردانو پس از 2018 نزولی بود و حتی به زیر 1 دلار رسید اما در سال 2020 و در ادامه در سال 2021 اوج گرفت و به نظر می‌رسد که اگر پروژه طبق وعده‌های پیشین جلو برود، قیمت از این هم فراتر خواهد رفت.

علاوه بر قیمت ADA، عرضه آن نیز قابل تأمل است. آدا سیاست عرضه ثابتی دارد؛ به این معنی که تنها 45 میلیارد آدا خواهیم داشت. هنگامی که به این عدد برسیم، دیگر هیچ توکنی ایجاد نخواهد شد. کاردانو در عرضه اولیه خود 25,9 میلیارد آدا فروخت و 19 میلیارد توکن باقی‌مانده برای پاداش دادن به ماینرهای بلاک اختصاص داده شد.

از آنجایی که تعداد محدودی آدا باقی مانده است، لذا انتظار می‌رود تقاضای این کوین افزایش یابد و فشار تقاضا باعث افزایش قیمت آدا خواهد شد.

کاردانو را از کجا بخریم؟

شما می‌توانید برای خرید کاردانو از طریق صرافی‌های ارز دیجیتال موجود در ایران اقدام کنید. خرید به دو صورت انجام می‌شود: یا صرافی مورد نظر امکان خرید مستقیم کاردانو را فراهم کرده و یا در لیست خرید صرافی وجود ندارد. در صورتی که کاردانو برای خرید موجود نباشد، می‌توانید ابتدا تتر (USDT) خریداری کنید، سپس در یک صرافی خارجی با استفاده از تتر خریداری‌شده، کاردانو بخرید.

سخن پایانی

کاردانو (Cardano) نام پروژه‌ای است که توکن اختصاصی آن آدا (ADA) نام دارد. این ارز دیجیتال مزایایی از قبیل سرعت تراکنش و مقیاس‌پذیری بالا دارد و با بهره‌مندی از قراردادهای هوشمند بر بلاکچین خود، رقیب اتریوم محسوب می‌شود. مراحل ساخت و طراحی این پروژه با تحقیقات دانشگاهی همراه بوده است. زبان برنامه‌نویسی کاردانو هاسکل است و مکانیزم اجماع آن نوع ویژه‌ای از گواه اثبات سهام است که اوروبروس نام دارد. دارندگان توکن ADA می‌توانند با استیک کردن آن در کیف پول ددالوس پاداش دریافت کنند. توکن آدا علاوه بر استیک کردن در فرآیند رأی‌گیری به کار می‌رود. به نظر می‌رسد کاردانو با توجه به مراحل توسعه پنجگانه خود بتواند رقیب درخور و مناسبی برای اتریوم باشد.