خروجی خرج نشده تراکنش یا UTXO چیست؟

مقدمه

UTXO مخفف عبارت Unspent Transaction Output به معنای خروجی خرج نشده تراکنش است. همان طور که می‌دانید، هر کوین در بلاکچین بیت کوین فقط می‌تواند یک بار خرج شود. پس هر بیت کوینی که در حال حاضر در کیف پول‌ها وجود دارد در وضعیت خرج‌نشده است چون یا یک ماینر آن را به عنوان پاداش استخراج خود دریافت کرده است و یا در طول یک تراکنش به وجود آمده است. UTXO برای جلوگیری از وقوع حملات دوبار خرج کردن (Double Spending) اهمیت زیادی دارد و مانع از خرج کوین‌هایی می‌شود که وجود خارجی ندارند. همچنین UTXO ها به طور مداوم پردازش می‌‌شوند و مسئول شروع و خاتمه هر معامله هستند.

خروجی خرج نشده تراکنش یا UTXO چیست؟

خرید ارز دیجیتال با ۱۰ هزار تومان!

تو صرافی ارزپلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، بیش از ۳۰۰ ارز دیجیتال رو بخری!

شروع

به منظور درک واضح‌تر، خروجی خرج نشده تراکنش را در قالب یک مثال بیان می‌‌کنیم. همانطور که در مقاله پیگیری تراکنش بیت کوین ملاحظه کردید، درک دقیق جزییات فرآیند تراکنش بیت کوین به کمی دانش و دقت نیاز دارد. فرض کنید که موجودی بیت کوین شما در آدرس کیف پول، 5 بیت کوین باشد و قصد داشته باشید 1.5 بیت کوین آنرا به کسی انتقال دهید، ‌این امکان را ندارید که فقط 1.5 بیت کوین از آدرس کیف پول خود بفرستید و 3.5 بیت کوین را دست نخورده نگه دارید.

مکانیسم بلاکچین بیت کوین به این شکل است که شما می‌‌بایست به جای ارسال 1.5 بیت کوین تمام 5 بیت کوین را خرج نمایید و امضای خود را ارائه کنید که 1.5 بیت کوین برای انتقال در نظر گرفته می‌‌شود و 3.5 بیت کوین باقی مانده به کیف پول شما باز می‌گردد. به این جابجایی، فرستادن سرمایه باقی مانده به آدرس اول گفته می‌‌شود. اگر به تراکنش‌‌های انجام شده در کیف پولتان دقت کرده باشید، متوجه می‌‌شوید زمانی که انتقالی انجام می‌دهید، هیچوقت دو تراکنش در کیف پول انجام نمی‌‌شود. باید گفت این مسئله صحیح است؛ زیرا کیف پول‌‌های جدید تمام این کارها را در پشت صحنه انجام می‌‌دهند و می‌‌توانید تمام عملیات انجام شده در تراکنش را در اکسپلورر بلاک مشاهده کنید.

با یک مثال دیگر این مساله رو توضیح خواهیم داد. تراکنش با هش زیر را مشاهده نمایید.

5b99e7552eac39e757fd5bbd8e80cdad13b61bc598e83d78c7bde35a2a3db63e

در این تصویر جزییات تراکنش بالا را مشاهده می‌‌نمایید.

1. از آدرس 3PbJs… مقدار 98438992BTC ارسال شده است. (خروج از مبدا)
2. آدرس 1BoxU… مقدار 0237BTC را دریافت کرده است. (دریافت توسط مقصد)
3. آدرس 3PbJs… که همان فرستنده اصلی است، مقدار 96038992BTC دریافت کرده است. (بازگشت به مبدا)

مورد شماره 3 همان خروجی برگشته به ورودی است. دقت داشته باشید که حاصل جمع مورد دوم و سوم و کارمزد تراکنش دقیقا برابر با مورد اول می‌‌باشد.

در تصویر بالا سمت راست تصویر گزینه BTC و USD وجود دارد که چنانچه این گزینه را بزنید، مقدار بیت کوین با احتساب قیمت بیت کوین به دلار، در واحد دلار نمایش داده می‌‌شود. در این حالت اعداد ملموس‌‌تر است و می‌‌توانید ساده‌‌تر کار رهگیری را انجام دهید. همچنین می‌‌توانید با مطالعه مقاله رهگیری تراکنش بیت کوین با استفاده از کوین مارکت کپ با برخی دیگر از این پارامترهای تراکنش آشنا شوید.

تایید نشدن تراکنش بیت کوین

تراکنش‌‌های بیت کوین غیر قابل بازگشت هستند؛ به این معنی که در صورت تایید شدن یک تراکنش بیت کوین، به هیچ عنوان نمی‌‌توان آن تراکنش را بازگردانی کرد. اما در این شبکه تراکنش‌‌هایی وجود دارند که تایید نشده و به صورت Unconfirmed باقی می‌‌مانند. یک تراکنش بیت کوین را زمانی می‌‌توان ناموفق یا تایید نشده دانست، که در 24 ساعت توسط ماینرها انتخاب نشود و بر روی بلاکچین تایید نگردد.

هنگامی که شما تراکنشی را انجام می دهید، تراکنش شما به همراه درخواست تراکنش افراد دیگر ارسال می‌‌شود و از میان این تراکنش‌‌ها نوعی گزینش صورت می‌‌گیرد. بنابراین هر چه کارمزد بیشتری برای تراکنش خود در نظر بگیرید، تراکنش شما زودتر مورد بررسی و تایید قرار می‌‌گیرد. برای مشکل تراکنش تایید نشده دو راهکار وجود دارد. لغو تراکنش تایید نشده و افزایش کارمزد تراکنش تایید نشده.

لغو تراکنش تایید نشده بیت کوین

پیش از این که اقدام به لغو تراکنش بیت کوین خود نمایید، پیش از هر چیز باید مطمئن شوید که تراکنش شما تایید نشده و در حالت unconfirmed قرار داشته باشد. برای این منظور باید حداقل 24 ساعت صبر کنید. وضعیت تراکنش خود را می‌‌توانید در سایت‌‌های جستجوگر بلاک یا بلاک اکسپلورر، مشاهده کنید. تنها در صورتی می‌‌توان اقدام به لغو یک تراکنش تایید نشده کرد که تراکنش هیچ گونه تاییدیه یا کانفرمی دریافت نکرده باشد. با استفاده از پروتکل RBF یا Replace by Fee می‌‌توانید با پرداخت کارمزد بیشتر، تراکنش خود را دوباره بر روی بلاکچین منتشر نمایید و این بار می‌‌توانید مطمئن باشید که به دلیل کارمزد بالاتری که پیشنهاد کرده‌‌اید، تراکنش شما توسط یک ماینر انتخاب شده و تایید خواهد شد.

در این روش، تراکنشی که پیشتر انجام دادید و تایید نشد، لغو شده و یک تراکنش جدید جایگزین آن خواهد شد. برای استفاده از پروتکل RBF می‌‌توانید گزینه مورد نظر آن را در تنظیمات انجام تراکنش و در حین ارسال بیت کوین فعال نمایید. باید توجه داشته باشید که بسیاری از کیف پول‌‌ها از این پروتکل پشتیبانی نمی‌‌کنند. اگر کیف پول شما از این پروتکل پشتیبانی نمی‌‌کند، می‌‌توانید با استفاده از روش دوم تراکنش خود را بازگردانی نمایید.

افزایش کارمزد تراکنش تایید نشده بیت کوین

در این روش شما باید تراکنشی جدید، با همان مقدار قبلی و البته کارمزدی بالاتر برای انجام تراکنش خود انجام دهید. البته این کار را باید در کیف پول‌‌هایی انجام دهید که از ویژگی دابل اسپندینگ یا دوبار خرج کردن (Double Spending) پشتیبانی می‌‌کنند. برای مثال اگر در کیف پولی که در حال حاضر از RBF پشتیبانی نمی‌‌کند، تراکنشی انجام داده باشید، باید با نصب کیف پول‌‌هایی که از RBF پشتیبانی می‌‌کنند، تراکنش دیگری با کارمزد بالا و به آدرس خروجی خودتان انجام دهید تا در اولویت ماینرها برای انتخاب و قرار گرفتن در بلاک قرار گیرد. در زمان تغییر کیف پول، باید والتی انتخاب نمایید که از RBF پشتیبانی کند و با بازیابی عبارت 12 کلمه‌ای و کلید خصوصی بتوان موجودی آدرس کیف پول را در آن تحت کنترل گرفت.

اکثر کیف پول‌‌ها کارمزد استخراج کننده را به صورت خودکار انتخاب می‌‌کنند تا از اینکه ساعت‌‌ها برای تایید تراکنش خود منتظر بمانید، جلوگیری شود و نیز مطمئن شوید که تراکنش شما در بلاکی از بیت کوین گیر نخواهد افتاد.

افزایش سرعت تراکنش بیت کوین

اگر شما کارمزد تراکنش بیت کوین را پایین در نظر بگیرید، ممکن است نیاز باشد چندین ساعت یا چند روز برای انجام تراکنش منتظر بمانید. در چنین شرایطی برای سرعت بخشیدن به تراکنش بیت کوین، می‌توانید از سایت‌هایی که تراکنش‌های بیت کوین را سرعت می‌دهند، استفاده کنید. چنین سایت‌هایی در بیشتر مواقع دارای هزینه هستند ولی برخی دیگر نیز بطور رایگان، افزایش سرعت تراکنش‌های بیت کوین را انجام می‌دهند.

سایت افزایش دهنده سرعت تراکنش بیت کوین (Bitcoin transaction accelerator) یک درخواست به استخر استخراج ارسال می‌کند تا تراکنش موردنظر بیت کوین، با وجود کارمزد بسیار کمی که دارد در بلاک‌ بعدی جا گیرد و کار تایید تراکنش انجام شود. در این جا برای افزایش سرعت تراکنش سایت ViaBTC که از سال 2017 در این زمینه فعال و جزو بهترین ارایه کننده‌‌های سرویس شتابدهی به تراکنش‌‌های بیت کوین است را به شما معرفی می‌‌کنیم.

برای افزایش سرعت تراکنش‌‌های خود وارد سایت viabtc.com شوید و از منو بالا گزینه Tool را انتخاب کنید.

در مرحله بعد آدرس تراکنش مورد نظر خود را که تایید نشده در کادر وارد نمایید. پس از آن می‌‌توانید هم به صورت رایگان و به صورت غیر رایگان از خدمات شتابدهی به تراکنش استفاده نمایید.

سرویس افزایش سرعت تراکنش رایگان

در این سرویس می‌‌توانید بدون نیاز به ورود به سیستم، تراکنش‌‌های خود را که تایید نشده‌‌اند، ثبت کنید تا سرعت تراکنش شما به صورت رایگان افزایش یابد. البته این سرویس رایگان محدودیت‌‌هایی دارد. شما فقط قادر خواهید بود تراکنش‌‌های با ارزش بیش از 0.0001BTC و در هر ساعت 100 تراکنش را می‌‌توانید به صورت رایگان با این سرویس شتابدهی کنید.

سرویس افزایش سرعت تراکنش غیر رایگان

برای استفاده از این سرویس باید وارد سیستم شوید. هزینه از مانده حساب شما نزد سایت کسر می‌‌شود و اگر موجودی موجود کافی نباشد، برای ادامه نیاز به واریز دارید. در این سرویس معاملات ارسالی در اولویت بالا قرار می‌‌گیرند تا در بلوک بعدی که در حال ماینینگ است، قرارگیرد. البته زمان ایجاد بلوک در هر زمان متغیر می‌‌باشد. با انتخاب این سرویس به محض اینکه بلوک بعدی استخراج شود، تراکنش شما تایید می‌‌شود و این سریعترین حالت ممکن است.

جلوگیری از تراکنش های تایید نشده

همانطور که گفته شد استفاده از کارمزد پیش‌فرض کیف پول‌‌ها سبب می‌‌شود که به مشکل عدم تایید تراکنش‌‌ها دچار نشوید. اما گاهی شاید بخواهید با کارمزد پایین‌‌تر تراکنش خود را انجام دهید. برای این کار باید بدانید که حداقل کارمزد مورد نیاز جهت تایید تراکنش در زمان انجام تراکنش شما چه میزان می‌‌باشد. جهت اطلاع از این کارمزد وارد سایت bitcoinfees شوید.

با توجه به سرعت و زمان انجام تراکنش، می‌‌توانید کارمزد مورد نظر خود را انتخاب کنید. به طور مثال با توجه به اطلاعات تصویر، اگر بخواهید تراکنش شما در زمان کمتر از 20 دقیقه انجام شود، باید حداقل 72 ساتوشی به ازای هر بایت تراکنش در نظر بگیرید.

سخن پایانی

با ذکر یک مثال سخن خود را به پایان می‌‌رسانیم. فرض کنید شما در کیف پول خود 2 بیت کوین دارید و میخواهید 0.5 بیت کوین برای شخصی ارسال کنید. در بلاکچین بیت کوین برای این انتقال از مبدا کیف پول شما دو (یا بیشتر) انتقال انجام می‌‌شود. یکی مقدار 0.5 بیت کوین به مقصد اصلی و دیگری مقدار 1.5 بیت کوین به آدرس کیف پول خودتان. به این مقدار 1.5 بیت کوین که از کیف پول شما خارج و مجددا به کیف پول شما برمی‌‌گردد، خروجی خرج نشده تراکنش یا UTXO گفته می‌‌شود.

در سال‌‌های اولیه شروع به کار بیت کوین، کیف پول‌‌ها امکان مدیریت اتوماتیک این عملیات را نداشتند و باید شما آدرس خود را به عنوان خروجی برگشت داده شده، وارد می‌‌کردید که کار ارسال بیت کوین پیچیده می‌‌شد. ولی در حال حاضر با کیف پول‌‌های پیشرفته‌‌ای که وجود دارد، نگران این موضوع نباشید و با خیال راحت انتقال بیت کوین خود را انجام دهید. فقط از این پس بهتر می‌‌دانید که خروجی دوم در تراکنش شما دقیقا چیست.