آیا اتریوم کلاهبرداری است؟

مقدمه

در پی شروع فعالیت برخی طرح‌های کلاهبرداری روی شبکه اتریوم، مانند دابل وی و پروژه‌های مشابه آن، شاهد اظهارات برخی افراد هستیم که معتقدند “شبکه اتریوم کلاهبرداری است!” در این مقاله، صحت چنین ادعایی را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

پلیس فعالیت در شبکه‌های هرمی اتریوم را “مجرمانه” خواند!

خرید ارز دیجیتال با ۱۰ هزار تومان!

تو صرافی ارزپلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، بیش از ۶۰۰ ارز دیجیتال رو بخری!

شروع

چندی پیش، خبری با این مضمون منتشر گردید: رئیس پلیس پیشگیری خراسان رضوی، سرهنگ محمد بوستانی اذعان داشت، هرگونه فعالیت در شبکه‌های هرمی که در خارج از کشور کنترل می‌گردند و یا در داخل ایران مدیریت می‌شوند اما دارای مجوز صمت (صنعت، معدن و تجارت) نیستند، مجرمانه است.

وی گفت با این وجود که تاکنون شکایتی در رابطه با کلاهبرداری شبکه اتریوم ثبت نگردیده، اما شکایات متعددی درمورد شبکه‌های مشابه ثبت شده‌اند و فعالیت در شبکه اتریوم (مانند پروژه دابل وی که بر روی شبکه اتریوم و با نام قراردادهای هوشمند اتریوم فعالیت می‌کند) نیز یک کلاهبرداری غیرقانونی است.

وی هشدار داد که مردم سرمایه خود را هرگز وارد چنین شبکه‌هایی نکنند؛ چراکه پول آن‌ها به حساب‌های ناشناسی در خارج از کشور واریز خواهد شد و درصورت بروز هر مشکلی، هیچگونه امکان پیگیری و دسترسی به صاحبان پروژه‌ها و حساب‌های آن‌ها وجود نخواهد داشت.

وی در مجموع اتریوم را هرمی خواند و همچنین اظهار داشت که پلیس با صرافی‌هایی که فعالیت در این شبکه‌ها را تسهیل می‌کنند و ارز این شرکت هرمی را به فروش می‌رسانند، برخورد جدی خواهد کرد.

سخنان وی درمورد پروژه‌های کلاهبرداری روی شبکه اتریوم، که معروفترین آن‌ها در ایران فعلا پروژه دابل وی (double way) است، صحیح می‌باشد اما باید بدانیم که شبکه اتریوم تنها یک بستر است.

به‌عنوان مثال شبکه مخابرات یک بستر است و می‌تواند کاربردهای مفید متنوعی داشته باشد. حال اگر یک کلاهبرداری تلفنی صورت گیرد، ارتباطی به کلاهبردار بودن کل شبکه وجود نخواهد داشت، بلکه شبکه بستری برای اجرای یک کلاهبرداری بوده است. در ادامه بیشتر درباره شبکه اتریوم توضیح خواهیم داد.

پروژه دابل وی، کلاهبرداری با سوء استفاده از نام اتریوم!

همان‌طور که در مقاله دیگری توضیح دادیم، همواره در هنگام ظهور فناوری‌های جدید، خطر کلاهبرداری و فریب عوام به دلیل عدم آگاهی وجود دارد. طراحان کلاهبرداری‌های پانزی نیز، این‌بار از نام ارزهای دیجیتال، برای اعتباربخشی به ادعای خود استفاده کرده‌اند.

شبکه اتریوم، قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم نموده و این یک نوآوری جدید و فوق‌العاده در دنیای کریپتو و فناوری بلاکچین محسوب می‌شود، چراکه بستری امن و با امکانات را برای اجرای انواع کدها فراهم کرده است. این قراردادهای هوشمند، که در حقیقت همان کدهای برنامه‌نویسی هستند که در یک شبکه بلاکچین اجرا می‌شوند، با کمی دانش فنی و هزینه‌ای نسبتا اندک، قابل اجرا هستند. تاکنون بیش از یک میلیون از این قراردادهای هوشمند در شبکه اتریوم ثبت شده‌اند و هرکدام کاربرد خاص خود را دارند، که این یک نوآوری بسیار کاربردی به‌حساب می‌آید. اما هیچ تضمینی وجود ندارد که کلاهبرداران راه‌های کلاهبرداری خود را به‌روز نکنند و از این نوآوری برای رسیدن به مقاصد خود بهره نگیرند!

چرا این طرح‌ها پانزی هستند؟

همانطور که می‌دانید، طرح‌ پانزی، طرح‌ شناخته شده‌ای است که از سال‌ها پیش توسط کلاهبرداران به‌کار گرفته شده ‌است. در طرح‌های پانزی، فرد طراح با ترغیب افراد به عضویت در یک شبکه هرمی و جذب زیر مجموعه، ادعا می‌کند که به آن‌ها سود مشخصی خواهد رساند. این طرح با ورود افراد جدید و تقسیم سرمایه جدیدی که وارد شبکه می‌شود بین اعضای قبلی، به این روند ادامه می‌دهد تا در نهایت طراح، با مبلغ بالایی که به‌دست آورده، ناپدید شود. در این طرح‌ها معمولا افراد کمی سود می‌کنند، خصوصا افرادی که زودتر وارد شبکه شده‌اند و قبل از پایان روند، از آن خارج شده‌اند. اما آخرین افرادی که وارد شبکه شده‌اند، پول خود را از دست می‌دهند.

طرح‌های جدیدی مانند دابل وی، یا طرح‌های دیگری که از ارز اتر و یا ترون استفاده می‌کنند و در ایران طرفدارهای زیادی پیدا کرده‌اند نیز، از همان طرح پانزی اولیه استفاده می‌کنند و عملکردی مشابه دارند؛ تنها در بستر قراردادهای هوشمند و با استفاده از یک ارز دیجیتال، به جای ارز فیات! به این شکل که شما ابتدا به‌جای پول فیات، مقداری از یک ارز دیجیتال مشخص مثل اتر را به شبکه وارد می‌کنید، با وارد کردن تعداد معینی زیرمجموعه لول آپ می‌شوید و سود می‌گیرید (که درحقیقت پول افراد سطح پایین‌تر هرم است) و به لول بعدی با تعداد زیرمجموعه بیشتر به‌همراه سود بالاتر می‌روید.

همانطور که گفتیم ممکن است همه شرکت‌کنندگان در این پروژه، ضرر نکنند و چه بسا ممکن است سود اندکی نیز به آن‌ها برسد، اما آن‌ها باعث ادامه یافتن این زنجیره و متضرر شدن افراد بیشتری شده‌اند و فریب خورده‌اند.

کلاهبرداری های جدیدی با سوءاستفاده از شبکه اتریوم در کمین هستند!

با وجود اخبار داغ و جدیدی در رابطه با انتشار اتریوم 2.0، موج جدیدی از کلاهبرداری‌‌ها در شبکه اتریوم آغاز شده‌اند. همانطور که می‌دانید اتریوم 2.0 به‌عنوان الگوریتم اجماع شبکه، از گواه اثبات سهام استفاده خواهد کرد، نه اثبات کار. تاکنون رمزارزهای بزرگی مثل بیت کوین و اتریوم، از الگوریتم اثبات کار استفاده می‌کردند، اما حالا با روی آوردن رمزارزهای جدیدی مثل اتریوم 2.0 به الگوریتم اثبات سهام، کلاهبرداران شروع به سوءاستفاده از عدم آگاهی کاربران درمورد این الگوریتم کرده‌اند.

در همین رابطه، یک وبسایت به‌ظاهر معتبر که ادعا می‌کرد به کاربران اجازه استخراج گواه اثبات سهام اتریوم 2.0 با سود بالا را می‌دهد، سرمایه‌گذاران زیادی را به خود جذب کرده است. این وبسایت ادعا می‌کند که شما با پرداخت 150,000 دلار می‌توانید به اپراتور نود این شبکه تبدیل شوید و همچنین با قراردادن سرمایه خود در اتریوم 2.0 توسط آن‌ها، سالانه برابر با مبلغ سرمایه‌گذاری خود، سود دریافت خواهید کرد.

این سایت نیز برای معتبر جلوه دادن ادعای خود، از اصطلاحات تخصصی این حوزه بهره گرفته است و ادعا می‌کند که در پلتفرم‌هایی که از الگوریتم گواه اثبات سهام استفاده می‌کنند، کاربر اجازه تغییر دارایی و دستکاری مقدار کوین‌های خود را دارد، اما این کار موجب کاهش درصد سود وی خواهد شد.

همچنین طبق اظهارات این سایت، کاربر باید دائما به شبکه متصل بماند تا سود بیشتری به وی تعلق پیدا کند، اما این کار برای کاربران عادی دشوار خواهد بود؛ لذا کاربران می‌توانند دارایی خود را به این سایت بدهند تا اتصال دائمی برای آن‌ها فراهم گردد. به‌ بیان دیگر، آن‌ها از کاربران می‌خواهند که مقدار معینی از دارایی اتریوم خود را در اختیار آن‌ها قرار دهند و منتظر سود سالیانه بمانند، که این سود نیز بسیار چشمگیر عنوان شده است.

آیا این طرح واقعا یک کلاهبرداری پانزی با نام اتریوم 2.0 است؟

این طرح مسلما پایه و اساس درستی نداشت، چراکه هنوز نحوه سهام‌گذاری و کار گواه اثبات سهام اتریوم 2.0 مشخص نیست. اتریوم 2.0 هنوز عرضه نشده و با توجه به بحران کنونی، ممکن است تاریخ انتشار آن به بعد نیز موکول شود. همان‌طور که می‌دانید شبکه اصلی اتریوم از گواه اثبات کار استفاده می‌کند، لذا ما نمونه مشخصی برای بررسی صحت ادعای این سایت در رابطه با نحوه سوددهی الگوریتم گواه اثبات سهام اتریوم 2.0 در دست نداریم.

مهم‌تر از آن، نکته اصلی که توجه ما را در چنین پروژه‌های کلاهبرداری اتریوم و سایر پلتفرم‌ها جلب می‌کند، درصد سود بالا و تضمین‌شده است. هیچکدام از پلتفرم‌های رمزارزها، برگشت صد درصد سود برای سرمایه را تضمین نمی‌کنند و میانگین سود قابل برداشت سرمایه‌گذاری در این حوزه معمولا حدود 14.5 درصد تخمین زده می‌شود.

نکته اینجاست که این سایت با استفاده از لینک‌های مربوط به بنیاد اصلی اتریوم، سعی داشت کاربران را فریب داده و خود را معتبر جلوه دهد. سپس از آدرس کیف پول مای اتر والت خود، برای جمع‌آوری پول از سرمایه‌گذاران استفاده می‌کرد. کاربران همچنین در این پروسه مجبور بودند که با ایمیل شخصی خود، URL هایشان را تایید کنند و این‌ کار موجب دسترسی صاحبان این سایت به حریم خصوصی و اطلاعات مهم کاربران شده بود. لذا پیشنهاد می‌شود حتما قبل از سرمایه‌گذاری در چنین پروژه‌هایی، با وجود ظاهر معتبر پروژه، حتما تحقیقات و مطالعات کاملی انجام دهید و به نکات ذکر شده توجه فرمایید.

سخن پایانی

در مجموع شبکه اتریوم یک شبکه کاربردی و نوآورانه بلاکچین است، که قابلیت‌های فوق‌العاده‌ای از قبیل امکان اجرای قراردادهای هوشمند را برای کاربران فراهم ساخته ست. اتر نیز رمزارز این شبکه بلاکچین است که کاربردهای متنوعی از قبیل سرمایه‌گذاری و موارد استفاده متعدد در این شبکه را داراست.

به خاطر داشته باشید که همواره کلاهبردارانی وجود دارند، که به‌دنبال بسترهای جدید برای انجام اعمال خود هستند و از حالا از اعتبار ارزهای دیجیتال شناخته‌شده‌ای مثل اتریوم، درکنار عدم شناخت و اطلاعات نداشتن عوام استفاده می‌کنند، تا با استفاده از این اصطلاحات افراد را فریب دهند.

طبق آمار اعلام شده از پایگاه داده شبکه اتریوم، درحال حاضر بیش از 942 پروژه کلاهبرداری (اصطلاحا اسکم) در این شبکه فعالیت می‌کنند. برای آشنایی بیشتر شما برخی از این پروژه‌های کلاهبرداری روی شبکه اتریوم را نام می‌بریم:

• دابل وی (Double Way)
• استخر استخراج گواه اثبات سهام اتریوم 2.0
• Ripplesupport.org
• Bigdrop.pro
• Bnb-zendesk.com
• My-etherwallet.com
• Mvetherwallet.com
• و…

این هرگز به‌معنای کلاهبرداری بودن کل شبکه اتریوم یا رمزارز اتر نیست و چنین اظهاری، تنها ریشه در عدم آگاهی افراد در مورد تکنولوژی بلاکچین و شبکه اتریوم دارد. اما کاربران باید قبل از انجام هرگونه سرمایه‌گذاری در چنین پروژه‌هایی، مطالعات خود را به‌صورت اصولی افزایش دهند تا امکان تشخیص طرح‌های کلاهبرداری برای آن‌ها ایجاد گردد. مسلما با افزایش آگاهی عمومی درمورد بلاکچین و رمزارزها، شمار فریب‌خوردگان این طرح‌ها کاهش خواهد یافت و دیگر شاهد رشد این‌چنینی طرح‌های پانزی و کلاهبرداری در این حوزه نخواهیم بود.