اتمیک سواپ (Atomic Swap) یا مبادلات اتمی چیست؟ چه مزایا و معایبی دارد؟
فهرست مطالب
مقدمه
اتمیک سواپ (Atomic Swap) یا مبادله اتمی یک قرارداد هوشمند است که به صورت خودکار، امکان معاملۀ رمزارزها به صورت همتا به همتا (P2P) و بدون نیاز به حضور هیچ شخص واسطی را فراهم نموده است.
از سال 2017 امکان تبادل رمزارزها و خرید آنها تنها از طریق استفاده از پلتفرم‌هایی همچون کوین بیس، کراکن، کوین اسکوئر و صرافی‌های دیگر این‌چنینی امکان‌پذیر بود. کارکرد این صرافی‌ها به صورت خودکار صورت می‌گرفت، اما هیچ یک از آنها به صورت همتا به همتا یا P2P نبودند. اولین پلتفرمی که امکان مبادلات به صورتPeer to Peer را فراهم کرد، اتمیک سواپ بود و اولین تراکنش آن بین بیت کوین و لایت کوین صورت گرفت.
خرید ارز دیجیتال با ۱۰ هزار تومان!در این مقاله قصد داریم به چگونگی عملکرد اتمیک سواپ یا مبادله اتمی بپردازیم و در ادامه، جزئیات و مزایا و معایب این پلتفرم را بررسی کنیم.
اتمیک سواپ (Atomic Swap) چیست و توسط چه کسی ایجاد شد؟
ایدۀ اصلی اتمیک سواپ (Atomic Swap) فراهم نمودن امکان مبادلات رمزارزی به صورت P2P و بدون نیاز به حضور شخص واسط است. این ایده توسط Tier Nolan در سال 2013، زمانی که به دنبال ایجاد صرافی رمزارزی با امکان استفاده از چندین تکنولوژی بلاکچین بودند، مطرح شد.
اتمیک سواپ در سال 2017 و به دست Charlie Lee، بنیان‌گذار لایت کوین، روی کار آمد. سپس این فرد از طریق حساب توییتر خود به کاربران اعلام کرد که توانسته است برای اولین بار یک تبادل میان بلاکچینی را با استفاده از اتمیک سواپ، میان بیت کوین و لایت کوین انجام دهد. او اظهار داشت که توانسته است از این طریق 10LTC را به 0.1167BTC تبدیل کند. از آن زمان به بعد، بسیاری از صرافی‌های غیر متمرکز (DEX) و تریدرها از این تکنولوژی در ترید ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند.
امروزه اتمیک سواپ (Atomic Swap) پتانسیل لازم را برای ایجاد تغییر در شیوۀ ترید و تبادل ارزهای دیجیتال ایجاد کرده است. هیچ یک از پلتفرم‌های معاملاتی و صرافی‌های ارز دیجیتال موجود، مانند مثال‌هایی که در بالا آورده شد، به کاربران امکان دسترسی و کنترل کامل بر کیف پول و دارایی‌های خود را نمی‌دهند.
به همین دلیل، اغلب کاربران در معرض ریسک قرار دارند و به گونه‌ای برای انجام فرآیندهای مورد نیاز خود به صرافی‌ها وابسته‌اند. اتمیک سواپ با روی کار آمدن خود به کاهش احتمال چنین ریسک‌هایی پرداخته است و امکان پرداخت هزینه‌های کمتر با وجود انعطاف پذیری بیشتر را برای کاربران فراهم کرده است.
اتمیک سواپ چگونه کار می‌کند؟
اتمیک سواپ (Atomic Swap) از تکنولوژی قرارداد Hash timelock یا (HTCL) استفاده می‌کند. این قراردادهای هوشمند تراکنش و اطلاعات هویتی مربوط به طرفین مبادله را تا زمان تکمیل شدن تراکنش فریز و قفل می‌کنند. قراردادهایی که از تکنولوژی HTCL استفاده می‌کنند، دو ویژگی دارند:
قفل شدن اطلاعات تراکنش (HashLock)
تکنولوژی هش لاک به گونه‌ای عمل می‌کند که قراردادها با استفاده از کلیدهای مخصوصی فریز و قفل می‌شوند و تنها تأمین‌کنندۀ موجودی می‌تواند به آن دسترسی داشته باشد. بازگشایی رمزارزهای منتقل‌شده فقط از طریق استفاده از کلیدهای مخصوصی که متعلق به آن تراکنش و قرارداد است، امکان‌پذیر است.
قفل شدن اطلاعات زمانی (TimeLock)
مکانیسم قفل شدن اطلاعات زمانی باعث می‌شود که تراکنش‌ها در بازۀ زمانی مشخصی صورت بگیرند. در صورتی که تراکنش مورد نظر در زمان مشخص‌شده انجام نشود، رمزارزهای موجود در آن تراکنش به حساب کاربری فرد منتقل‌کننده بازگشت داده می‌شود.
امنیت این مبادلات از طریق محدودیت‌های زمانی اعمال‌شده تأمین می‌شود. در این مکانیسم حتی اگر رمزارزهای فردی طی تراکنشی از حساب وی برداشت شده باشد، اما در مدت‌زمان مشخص‌شده تراکنش تکمیل نشود، بازگشت موجودی منتقل‌شده به حساب فرد منتقل‌کننده تضمین شده است و فرد این اطمینان را دارد که در صورتی که تراکنش در مدت‌زمانی که تعیین شده صورت نگیرد، وجه به حساب او باز خواهد گشت.
مثال کاربردی در مورد چگونگی فرآیند اتمیک سواپ
تصور کنید که فرد A و فرد B قصد دارند مبادله‌ای را با استفاده از پلتفرم اتمیک سواپ ثبت نمایند.
- فرد A رمزارزهای خود را به یک آدرس HTCL واریز می‌کند. امنیت این فرآیند به طور کامل فراهم شده است و دسترسی به این موجودی تنها با استفاده از کلیدهای خصوصی و توسط خود او امکان‌پذیر است.
- فرد A، یک هش رمزنگاری‌شده را به همراه یک کلید خصوصی با فرد B به اشتراک می‌گذارد. سپس فرد B رمزارزهای خود را به آدرسی که با استفاده از همان هش ایجاد شده است، واریز می‌کند.
- بعد از اینکه فرد B رمزارزها را واریز کرد، فرد A می‌تواند با استفاده از کلیدهای خصوصی که در واریز اولیه ایجاد شده بود، برای بازگشایی و دسترسی به این موجودی اقدام کند.
- بعد از اینکه شخص A با استفاده از کلید خصوصی، تراکنش را بازگشایی کرد، شخص B می‌تواند به سهم مربوط به خود از این مبادله دستیابی پیدا کند.
- بعد از اینکه طرفین مبادله به سهم خود از آن مبادله دستیابی پیدا کردند، اتمیک سواپ کامل شده و انجام می‌شود.
مزایای استفاده از اتمیک سواپ
1. ماهیت غیر متمرکز
علی‌رغم اینکه هدف اصلی تریدرهای ارزهای دیجیتال حرکت به سوی دستیابی به یک نظام مالی کاملاً غیر متمرکز است، اما در برخی موارد ناگزیر هستند که از صرافی‌های متمرکزی همچون بایننس و کوین بیس استفاده کنند. اتمیک سواپ با ایجاد امکان استقلال کامل از صرافی‌های متمرکز و تراکنش‌های میان کیف پول‌ها بدون نیاز به شخصی واسط، به کاربران امکان می‌دهد که بتوانند به طور کامل به حساب کاربری و تبادلات خود، نظارت و کنترل داشته باشند.
2. افزایش امنیت در مبادلات اتمیک سواپ
با توجه به اینکه در پلتفرم اتمیک سواپ، از قراردادهای HTCL استفاده شده است و این نوع قراردادها از امکاناتی همچون قفل اطلاعات و قفل بازۀ زمانی برخوردار هستند، سطح بالاتری از امنیت در این پلتفرم ایجاد شده است. همچنین کاربران اطمینان دارند که اگر در بازۀ تعیین‌شده تراکنش انجام نشود یا در صورت بروز هر مشکل یا اختلال دیگری، تراکنش آنها بازگشت‌پذیر است و کل موجودی آنها به حسابشان باز خواهد گشت.
3. امکان مبادلات به صورت P2P و کاهش هزینه‌ها
اتمیک سواپ با فراهم کردن امکان مبادلات به صورت همتا به همتا یا P2P (که به کاربران این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به شخصی واسط همچون صرافی، به مبادله با یکدیگر و به صورت مستقل بپردازند) هزینه‌های عملیاتی مربوط به انجام تراکنش‌ها و همچنین کارمزدهای مبادلات را که در صرافی‌های متمرکز وجود دارد، به شدت کاهش داده است.
4. افزایش انعطاف پذیری در تبادلات میان آلت کوین ها
در صرافی‌های متمرکز امکان تبادل برخی از رمزارزها با یکدیگر وجود ندارد. به عنوان مثال فرض کنید در صرافی کوین‌بیس امکان مبادله مستقیم ریپل با لایت کوین وجود ندارد. برای این کار شما باید ابتدا ریپل خود را به بیت کوین و سپس بیت کوین حاصل از آن را به لایت کوین تبدیل کنید. اتمیک سواپ با فراهم کردن امکان تبادل، میان تقریباً تمامی آلت کوین‌های مختلف، این مسئله را حل کرده است.
معایب استفاده از اتمیک سواپ
1. پیچیدگی‌ها و شرایط
علی‌رغم اینکه در پلتفرم اتمیک سواپ امنیت بسیار زیادی وجود دارد، اما شرایط ترید در این پلتفرم بسیار پیچیده‌تر از شرایط موجود در پلتفرم‌های مبادلاتی دیگر است. به عنوان مثال، در پلتفرم‌های مبادلاتی دیگر و صرافی‌ها، تنها با فشردن یک گزینه می‌توانید یک سفارش خرید یا فروش انجام دهید. این در حالی است که در اتمیک سواپ کاربران باید به تبادل داده و اطلاعات به صورت توابع رمزنگاری‌شده بپردازند.
2. مسائل مربوط به حریم خصوصی
ممکن است تراکنش‌ها در اتمیک سواپ با توجه به ویژگی قفل بازۀ زمانی، مدتی طول بکشد. در نتیجه در آن مدت تراکنش‌ها به صورت فعال در شبکۀ بلاکچین قرار دارند و هکرها زمان بیشتری برای مداخله در فرآیند و جمع‌آوری اطلاعات شخصی در مورد تریدرها در دست خواهند داشت.
3. عدم وجود پلفترم متمرکز
علی‌رغم وجود معایب متعددی که در پلفترم‌ها و صرافی‌های متمرکز وجود دارد، در مبادلات اتمی (Atomic Swap)، راحتی و محیط کاربری ساده‌ای که در صرافی‌های متمرکز برای دسترسی و استفاده از پلتفرم‌های مبادلاتی متمرکز به خصوص در تبادلات مربوط به ارزهای فیات وجود دارد، دیده نمی‌شود.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی پلتفرم معاملاتی اتمیک سواپ پرداختیم. اتمیک سواپ (Atomic Swap) با هدف از بین بردن تمرکز در تبادلات میان رمزارزها و آلت کوین‌های مختلف ایجاد شده است و با راه‌اندازی پلتفرمی که به صورت P2P فعالیت می‌کند، سعی در تحقق بخشیدن به این هدف دارد. در این پلتفرم نیاز به هیچ شخص واسطی وجود ندارد و افراد می‌توانند به طور کاملاً مستقل به مبادلات رمزارزها به صورت همتا به همتا بپردازند. در اتمیک سواپ از قراردادهای هوشمندی به نام قراردادهای HTCL استفاده می‌شود. با توجه به ویژگی‌های این قراردادها و قفل شدن اطلاعات تراکنش و وجود محدودیت زمانی در انجام یک تراکنش، امنیت تراکنش‌ها بسیار بالاتر رفته و کاربران می‌توانند اطمینان حاصل کنند که در صورتی که مبادلۀ مدنظر آنها انجام نگیرد، رمزارزهای آنها باز می‌گردد. همچنین همانند بسیاری از پلتفرم‌های دیگر، این پلتفرم نیز مزایا و معایب مختلفی دارد که در بخش‌های قبلی همین مقاله به آنها اشاره کردیم.
دیدگاه خود را ثبت کنید