تاثیر طرح صیانت بر ارز دیجیتال و بیت کوین

مقدمه

خبری که این روزها جامعه ایران را به‌شدت به خود درگیر کرده، تصویب شدن طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی» در مجلس است. در عصر کنونی که نیاز به اینترنت بعد از نیاز به آب، برق و گاز، چهارمین نیاز زیرساختی هر کشوری به حساب می‌آید، این نگرانی جامعه و به خصوص افرادی که کسب‌وکار آنها به صورت مستقیم به اینترنت وابسته است، کاملاً بجا است. در این مقاله ابتدا جزئیات «طرح صیانت» را بررسی و سپس تاثیر طرح صیانت بر ارز دیجیتال و بیت کوین را تحلیل می‌کنیم. می‌خواهیم ببینیم که این طرح چه تاثیری بر دارایی‌های رمزارزی کاربران و امکان و شیوه دسترسی آنها به ارزهای دیجیتال خواهد داشت.

طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی» چیست؟

خرید ارز دیجیتال با ۱۰ هزار تومان!

تو صرافی ارزپلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، بیش از ۳۰۰ ارز دیجیتال رو بخری!

شروع

وقتی که طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی در دستور کار طرح‌های مورد بررسی در صحن علنی مجلس شورای اسلامی قرار گرفت، انتقادات گسترده نسبت به این طرح میان کاربران شبکه‌های مجازی و فعالان رسانه‌ای جریان گرفت. این اعتراضات و انتقادات باعث شد نمایندگان این طرح را از دستور کار صحن علنی مجلس خارج کنند. پس از این اقدام، بسیاری از کاربران ابراز خوشحالی کردند که اعتراضات آنها نتیجه داده و مجلس این طرح را از دستور کار خارج کرده است. اما برخلاف انتظار‌ها دوباره این طرح به دستور کار مجلس بازگشت ولی این بار طراحان طرح تصمیم گرفتند که رسیدگی به این طرح در صحن علنی مجلس نباشد و به دور از چشم کارشناسان و کاربران فضای مجازی، این طرح در کمیسیون تخصصی بررسی شود. در نهایت نمایندگان مجلس شورای اسلامی طبق اصل 85 قانون اساسی موافقت کردند که طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی در یک کمیسیون مشترک و به صورت خصوصی بررسی شود. به زبان ساده‌تر یعنی هنوز هیچ قانون خاصی تصویب نشده و فقط نمایندگان تصویب کردند که این طرح در کمیسیون تخصصی بررسی شود، نه در صحن علنی مجلس. این طرح پس از بررسی در این کمیسیون به صورت آزمایشی اجرا می‌شود و سپس تصویب نهایی آن با مجلس است.

طراحان این طرح، پیش‌نویسی را از این طرح منتشر کرده‌اند که فصل اول آن شرایط و ضوابط فعالیت پیام‌رسان‌های اجتماعی در کشور را مشخص کرده است. ماده 2 این قانون بسیار بحث‌برانگیز شده و به نظر می‌رسد تقریباً با این شرایط شبکه‌های اجتماعی خارجی امکان فعالیت در ایران را نخواهند داشت.

ماده 2 طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی:

واکنش چهره‌های سیاسی و دولتمردان به طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی

آذری جهرمی وزیر ارتباطات در مورد این طرح گفت:

آخرین پیش‌نویس منتشر شده، نه تنها نظامی را برای حکمرانی سایبری کشور ایجاد نمی‌کند، بلکه نظام حکمرانی فضای حقیقی کشور را هم تضعیف خواهد کرد.

اما محمد باقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در دفاع از این طرح در صفحه اینستاگرام خود گفت:

مسدودسازی پلتفرم‌های پرکاربرد مانند اینستاگرام و واتس‌اپ، برنامه مجلس نیست و آنگونه که برخی مطرح می‌کنند در طرح مذکور وجود ندارد؛ در عین حال به نظر می‌رسد ابهامات و اشکالاتی در این زمینه وجود داشته باشد که ضروری است حین بررسی طرح، این موضوع بررسی و اصلاح شود.

تاثیر طرح صیانت از کاربران بر ارز دیجیتال و بیت کوین

طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی از چند جنبه می‌تواند بر بازار ارز‌های دیجیتال تاثیر بگذارد. در صورت فیلتر شدن شبکه‌های اجتماعی، دسترسی به این شبکه‌ها برای کاربران ایرانی سخت می‌شود. همین مسئله منجر به کاهش دانش و آگاهی کاربران ایرانی درباره ارزهای دیجیتال می‌شود. کاربران ایرانی به کمک شبکه‌های اجتماعی اخبار لحظه‌ای ارز دیجیتال را پیگیری می‌کنند و بسیاری از آموزش‌های ارز دیجیتال در شبکه‌های اجتماعی در جریان است و کاربران زیادی دارد.

اگر این طرح به صورت محدودسازی اینترنت اجرا شود، تاثیرات بسیار عمیق‌تری روی جامعه ارز‌های دیجیتال می‌گذارد؛ زیرا شبکه‌های بلاکچینی و ارز‌های دیجیتال کاملاً بر بستر اینترنت قرار دارند و تقریباً بدون اتصال به اینترنت جهانی اکثر فعالیت‌ها در این حوزه دچار اختلال می‌شود. ماینرهای ارز دیجیتال برای استخراج رمزارز‌ها و اتصال به استخر‌ استخراج ارز دیجیتال نیاز به اتصال دائمی به اینترنت دارند و در صورت محدود شدن اینترنت با لطمه بزرگی روبه‌رو می‌شوند. کار با صرافی‌های خارجی هم‌اکنون هم به خاطر تحریم‌ها بسیار مشکل است و در صورت محدود شدن اینترنت، کاملاً غیرممکن می‌شود. کیف پول‌های ارز دیجیتال بر بستر اینترنت جهانی هستند و دارایی ارز دیجیتال کاربران در این کیف پول‌ها قرار دارد. بسیاری از جوانان متخصص با گروه‌های بین‌المللی پروژه‌های بلاکچینی کار می‌کنند که در صورت محدود شدن اینترنت، با چالش بزرگی روبه‌رو می‌شوند.

تاثیر محدود شدن اینترنت بر حوزه ارز دیجیتال و بلاکچین

• دسترسی به سرویس‌های مربوط به bitcoin core مختل می‌شود.
• دسترسی ماینر‌ها به استخر‌های استخراج دچار مشکل می‌شود.
• ممکن است کیف پول‌های ارز دیجیتال مثل لجر نانو و تراست والت غیر قابل دسترس شوند.
• کار با صرافی‌های ارز دیجیتال خارجی مختل می‌شود (هرچند هم‌اکنون به علت تحریم‌ها مشکلات زیادی برای کابران ایرانی وجود دارد).
• آگاهی دانش کابران ایرانی از بازار ارزهای دیجیتال کاهش می‌یابد.
• افرادی که به صورت فریلنسری در پروژه‌های بلاکچین و ارز دیجیتال فعالیت می‌کردند، دچار مشکل می‌شوند.

تمام این اثرات باعث می‌شود که ضربه‌های اقتصادی بزرگی به کشور وارد شود؛ زیرا چه تریدر‌های ارز دیجیتال، چه استخراج‌کنندگان آن و چه متخصصانی که به صورت فریلنسری در این حوزه در حال کار هستند، از طرفی به ورود ارز به کشور کمک می‌کنند و از طرف دیگر خودشان اشتغال‌زایی کرده‌اند. با محدود شدن اینترنت، هم این درآمد ارزی قطع می‌شود و هم این کاربران به جامعه بیکار کشور اضافه می‌شوند که معضلات اجتماعی فراوانی به همراه دارد.

سخن پایانی

متخصصان بسیاری بر این باورند که اجرای این طرح به صورت محدود کردن اینترنت جهانی به صورت کامل و ایجاد یک شبکه ملی بسته، در حال حاضر قابل اجرا نیست. البته در پیش‌نویس این طرح نیز به محدود کردن اینترنت اشاره نشده است و تمام مواد قانونی این طرح برای پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی نوشته شده است. احتمالاً این طرح به صورت مسدود کردن چند شبکه اجتماعی تأثیرگذار اجرا خواهد شد. از طرف دیگر هنوز این طرح به تصویب‌نامه نهایی تبدیل نشده است و همچنان امکان تغییرات طرح در مصوبه مجلس وجود دارد.

در هر حال ممکن است هر اتفاقی عملی شود و هر گونه تصمیمی‌ تصویب و اجرایی گردد؛ بنابراین به هشدار زیر توجه بسیاری داشته باشید: