صرافی غیر متمرکز dydx چیست؟ پلتفرمی برای وام‌دهی و معاملات مارجین

مقدمه

صرافی dydx یک صرافی غیر متمرکز است که وام‌دهی و معاملات مارجین بدون احراز هویت را برای اتریوم، USDC و DAI فراهم می‌کند. با معرفی اخیر قابلیت Spot Markets، حالا کاربران می‌توانند دارایی‌های خود را بدون پرداخت کارمزد و به صورت خارج از زنجیره، خرید و فروش کنند.

کاربران صرافی غیر متمرکز dydx می‌توانند با اهرم 5 برابری اتریوم (ETH) را معامله کنند و همچنین قراردادهای آتی بیت کوین، اتریوم و چین لینک را بدون تاریخ سررسید، خرید و فروش کنند. این قراردادهای آتی دائمی حالا با اهرم 25 و بدون کارمزد و به کمک سیستم مقیاس‌پذیری لایه 2 یا (L2) StarWare در دسترس معامله‌گران قرار گرفته است.

خرید ارز دیجیتال با ۱۰ هزار تومان!

تو صرافی ارزپلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، بیش از ۶۰۰ ارز دیجیتال رو بخری!

شروع

این سیستم منحصر‌به‌فرد که ترکیبی از صرافی غیر متمرکز (DEX)، وام‌دهی و مشتقات دارایی‌ها است، پایه و اساس محکمی برای صرافی dydx ایجاد کرده و باعث شده که حجم معاملات این صرافی از سایر محصولات DeFi بازار بیشتر باشد. در این مقاله قصد داریم به معرفی صرافی غیر متمرکز dydx بپردازیم و قابلیت‌های آن را بررسی کنیم.

صرافی غیر متمرکز dydx چیست؟

سیستم قرض‌گیری و وام‌دهی غیر متمرکز همین حالا هم در حوزه پروژه‌های دیفای (DeFi) وجود دارد و از طریق پلتفرم‌های محبوبی مثل MakerDAO و Compound ارائه می‌شود، ولی dydx بیشتر روی ساخت ابزار پیشرفته معامله‌گری در بلاکچین اتریوم تمرکز کرده است. همانند سایر محصولات حوزه DeFi، پروتکل dydx برای استفاده همگان در دسترس است و دارایی‌های کاربران به جای آدم‌ها، توسط قراردادهای هوشمند مدیریت می‌شوند.

صرافی dydx محبوب‌ترین پلتفرم معاملات مارجین غیر متمرکز با بیش از 150.000 اتریوم (با ارزش کنونی 450 میلیون دلار) است که در قراردادهای هوشمند آن تا نوامبر سال 2019 جاری بود. تا آپریل 2020، ارزش سرمایه در گردش این پلتفرم به بیش از 500 میلیون دلار رسیده بود.

تاریخچه صرافی dydx

صرافی dydx در سال 2017 و به دست آنتونیو جولیانو (Antonio Juliano)، مهندس سابق صرافی Coinbase و شرکت تاکسی اینترنتی معروف Uber، تأسیس شد. البته آقای جولیانو در این راه تنها نبود؛ زیرا یکی از بهترین و خبره‌ترین تیم‌های دنیای DeFi را برای این کار استخدام کرده بود. با نگاهی اجمالی به این پلتفرم معاملاتی به راحتی می‌توان دید که جمعی از بهترین‌های دنیا وظیفه توسعه و طراحی آن را بر عهده داشته‌اند.

تا دسامبر 2019، کاربران dydx می‌توانستند با اهرم 5 بین اتریوم (ETH)، دای (DAI) و یو اس دی کوین (USDC) معامله کنند. این در حالی بود که صرافی‌های متمرکزی مثل BitMEX اهرم 100 برابری را ارائه می‌دادند؛ این یعنی یک حرکت کوچک در قیمت می‌توانست سرمایه شما را صفر کند!

صرافی غیر متمرکز dydx توانست در دوره جذب سرمایه خود 22 میلیون دلار جمع‌آوری کند که شامل 2 میلیون دلار از طریق مرحله پیش‌تولید، 10 میلیون دلار در مرحله اول و از طریق سیستم جذب سرمایه Paradigm و 10 میلیون دلار دیگر در مرحله دوم و از طریق Three Arrows Capital و Defiance Capital جذب سرمایه کرد.

کارمزدهای صرافی dydx

صرافی dydx (دی وای دی ایکس) برای تعیین کارمزد معاملات خود از مدل کارمزد میکر-تیکر (Maker-Taker) استفاده می‌کند. از این رو، دو نوع سفارش‌گذاری در این صرافی وجود دارد، یکی میکر و دیگری تیکر.

سفارشات بازارساز (Maker): سفارشاتی هستند که سریعاً پر نمی‌شوند و در سیستم سفارشات باقی می‌مانند؛ اینگونه سفارشات به سیستم عمق و نقدینگی اضافه می‌کنند.

سفارشات گیرنده (Taker): از طرف دیگر، سفارشات گیرنده بازار یا Taker سریعاً سفارش‌های بازارساز را پر می‌کنند و این نقدینگی را از سیستم حذف می‌کنند.

در ادامه جدول کارمزدهای دریافتی در صرافی غیر متمرکز dydx را آورده‌ایم. البته این صرافی گزینه‌های مختلفی برای ارائه تخفیف کارمزدها ارائه کرده است تا کاربران با سرمایه بزرگ‌تر، بتوانند تجربه کاربری بهتری را تجربه کنند.

لازم به ذکر است که کاربران وفادار صرافی dydx هم بر اساس ارزش سرمایه خود تخفیف‌هایی را دریافت می‌کنند که به صورت زیر است:

البته کارمزد تراکنش‌ها بعد از بهره‌مندی از همه تخفیف‌ها نمی‌تواند کمتر از 0.05% شود. همچنین پلتفرم معاملاتی dydx حق دارد هر زمانی که بخواهد این تخفیف‌ها را تغییر دهد یا حذف کند.

نحوه استفاده از صرافی dydx

به جای اینکه هر فرد قرض‌گیرنده یا وام‌دهنده به طور انفرادی پیشنهادهای وام را دریافت کنند یا ارائه دهند، همه در یک «استخر جهانی وام‌دهی» جمع می‌شوند. هر یک از دارایی‌ها استخر وام‌دهی خود را دارد که توسط قراردادهای هوشمند ارائه می‌شود. بنابراین هر گونه برداشت وجه، قرض‌گیری و وام‌دهی می‌تواند در هر زمانی و بدون نیاز به پیدا شدن مورد سازگار یا سرمایه کافی، انجام پذیرد. لازم به ذکر است که تعاملات بین گیرنده وام و دهنده وام (عرضه و تقاضا) نرخ سود هر دارایی را تعیین می‌کند.

تقریباً مثل همه محصولات DeFi دنیای ارزهای دیجیتال، صرافی غیر متمرکز dydx برای شروع به کار تنها به یک کیف پول اتریوم مثل کیف پول MetaMask و کمی اتریوم درون آن نیاز دارد و این می‌تواند سهولت استفاده از آن را به طرز قابل توجهی ارتقا دهد.

به این خاطر که راه‌حلی برای احراز هویت و بررسی اعتبار کاربران در دنیای بلاکچین‌ها وجود ندارد، تقریباً همه پلتفرم‌های وام‌دهی از مفهومی به نام وثیقه یا Collateral استفاده می‌کنند. وثیقه در واقع حداقل مبلغی است که کاربر به سیستم می‌دهد تا برای وام‌گیری ضامن شود. هر چه وثیقه بیشتری به سیستم وارد کنید، مبلغ بزرگ‌تری را می‌توانید وام بگیرید.

در صرافی غیر متمرکز dydx، کاربران وثیقه خود را در یک سیستم غیر امانی واریز می‌کنند تا سفارشات بتوانند خارج از زنجیره هم انجام شوند. این یعنی کاربر فقط زمان واریز و برداشت دارایی، کارمزد پرداخت می‌کند. مزیت این سیستم این است که سفارشات به جای انتظار برای پردازش شدن در شبکه اتریوم، به سادگی در یک تراکنش ثبت می‌شوند.

لوریج در صرافی dydx

می‌توان گفت یکی از خاص‌ترین ویژگی‌های صرافی dydx روش جدید معاملات مارجین با استراتژی‌های ایزوله یا کلی است. اگر با مفهوم معاملات مارجین آشنایی ندارید، باید بگوییم که این سرویس‌ها به شما امکان افزایش سرمایه و تعداد کوین‌های در دسترس شما تا چندین برابر ارزش واقعی را می‌دهد.

لوریج یا اهرم با استفاده از مارجین ایجاد می‌شود. این در واقع قدرت خرید در دسترس یک معامله‌گر را از چیزی که به صورت عادی در اختیار دارد، بیشتر می‌کند. اهرم در واقع مثل یک شمشیر دو لبه است که هم احتمال سود معامله‌گر را افزایش می‌دهد و هم احتمال ضرر او را. در ادامه نحوه کار این سیستم در صرافی غیر متمرکز dydx را مشاهده می‌کنیم.

با رفتن به تب “Margin” کاربران می‌توانند با لوریج وارد پوزیشن‌های لانگ و شورت یا همان خرید و فروش در ارز دیجیتال اتریوم شوند.

وقتی یک پوزیشن خرید (Long) ایزوله ایجاد می‌کنید، این معامله در اتریوم پردازش می‌شود. وقتی یک پوزیشن فروش (Short) ایزوله ایجاد می‌کنید، این معامله با استفاده از ارز دیجیتال دای (DAI) انجام می‌گیرد. با استفاده از مارجین، کاربران می‌توانند دارایی خود را از 1 تا 5 برابر کنند.

بعد از انتخاب اهرم مورد نظر، می‌توانید هزینه‌های مرتبط با آن سفارش و همچنین تأثیر حرکت بازار روی سرمایه خود را ببینید.

صرافی غیر متمرکز dydx از شما می‌خواهد به جای قبول کارمزد تراکنش، آن را علامت‌گذاری کنید. این به خاطر آن است که همه سفارشات خارج از زنجیره انجام می‌گیرند. وقتی سفارش مارجین ثبت شد، می‌توانید در بخش “Positions” آن را مشاهده و مدیریت کنید.

معاملات مارجین در صرافی dydx

مارجین ایزوله (Isolated Margin) یعنی زمانی که کاربر بخشی از سرمایه خود را در یک معامله «ایزوله» می‌کند و آن را با اهرم مشخصی افزایش می‌دهد. اهرم مشخص می‌کند که چقدر حساب مارجین مورد نیاز است و اگر لیکوئیدیشن (صفر شدن سرمایه وارد کرده در پوزیشن) اتفاق بیفتد، ضرر‌ها از همان مقداری که در پوزیشن ایزوله شده بود، کم می‌شود. به بیان ساده‌تر می‌توان گفت که با مارجین ایزوله می‌توانید هر بخشی از دارایی خود را به طور اختصاصی با اهرم مختلف معامله کنید.

برخلاف مارجین ایزوله، مارجین کلی یا کراس (Cross Margin) همه دارایی‌های شما در حساب صرافی را به عنوان وثیقه استفاده می‌کند. حساب شما یا می‌تواند مثبت باشد (یعنی در حال کسب سود هستید) یا منفی باشد (یعنی ضرر کرده‌اید). مارجین کراس به شما این امکان را می‌دهد که اتریوم واریزشده در قرارداد هوشمند dydx را به DAI تبدیل کنید و نرخ سود بیشتری کسب نمایید. همچنین مارجین کراس می‌تواند برای افزایش پوزیشن خرید شما در اتریوم با «قرض گرفتن» USDC یا DAI به کار آید.

اهداف صرافی dydx

برنامه تیم توسعه‌دهنده صرافی غیر متمرکز dydx همواره ارائه قابلیت‌های پیشرفته مختلف همچون آپشن و مشتقات در کنار قابلیت‌های معاملات مارجین محبوب خود بوده است. به تازگی این پروژه گزینه “Stop-Loss” را اضافه کرده تا معامله‌گران بتوانند ضرر احتمالی خود را مدیریت و محدود کند. این تیم همچنین قصد دارد تعداد کوین‌های ارائه‌شده در پلتفرم خود را افزایش دهد. با اضافه کردن قابلیت‌های بیشتر به این پلتفرم، صرافی dydx می‌تواند به اعتبار کلی حوزه DeFi هم بیفزاید و این نشانه‌ای از بلوغ این بازار است.

سخن پایانی

با اینکه صرافی dydx به ارائه قابلیت‌های جدید و بهبود سیستم خود ادامه می‌دهد، ولی لازم به ذکر است که این تنها اول راه این پلتفرم معاملاتی است. با اینکه در حال حاضر تنها 3 ارز دیجیتال در این پلتفرم پشتیبانی می‌شود (که 2 تا از آنها استیبل کوین هستند)، به احتمال زیاد در آینده‌ای نزدیک این پلتفرم از کوین‌های بیشتری پشتیبانی خواهد کرد.

با این وجود صرافی غیر متمرکز dydx جایگزینی منحصر‌به‌فرد برای پلتفرم‌هایی مثل Compound است که چیزی فراتر از وام‌دهی یا قرض‌گیری را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. همان‌طور که در بخش مارجین این مقاله توضیح دادیم، صرافی dydx سیستم ساده‌ای را برای کسب سود از طریق پوزیشن اهرم‌دار در روشی بدون نیاز به احراز هویت ایجاد کرده است.