صرافی OTC چیست؟ آشنایی با صرافی روی پیشخوان و معامله خارج از صرافی

با محبوب‌تر شدن ارزهای دیجیتال و قبل از ظهور صرافی‌های معمول، سرمایه‌گذاران از معاملات خارج از صرافی (Over the Counter) استفاده می‌کردند. صرافی OTC یکی از قدیمی‌ترین روش‌های مورد استفاده در بازارهای مالی برای تجارت دارایی‌های مختلف، از جمله سهام، مشتقات، ارزهای دیجیتال، اوراق قرضه و غیره، است. علی‌رغم نوسانات بالای بازار ارزهای دیجیتال، معاملات خارج از صرافی به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا حجم قابل‌توجهی از این دارایی‌های دیجیتال را بدون ایجاد تغییرات عظیم در قیمت بازار معامله کنند. همین موضوع، به افزایش محبوبیت این روش در بین معامله‌گران بسیار کمک کرده است. با این حال، این روش هم ممکن است با خطراتی همراه باشد. در این مقاله از نزدیک بررسی خواهیم کرد که صرافی OTC چیست؟ چه مزایا و معایبی دارد؟ و چه چیزی آن را از صرافی‌های رمزارزی جدا می‌کند؟ با ما همراه باشید.

صرافی OTC چیست؟

صرافی OTC یا صرافی روی پیشخوان، امکان انجام معاملات مالی بین خریدار و فروشنده را بدون دخالت شخص ثالث فراهم می‌کند. به عبارتی، در معاملات OTC، خریدار و فروشنده در مورد شرایط معامله از جمله قیمت، مذاکره می‌کنند و معامله خارج از یک صرافی تسویه می‌شود.

خرید ارز دیجیتال با ۱۰ هزار تومان!

تو صرافی ارزپلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، بیش از ۳۰۰ ارز دیجیتال رو بخری!

شروع

در واقع، معاملات خارج از صرافی یک فرآیند غیرمتمرکز است که در آن، دو طرف مستقیماً در مورد شرایط معامله، از جمله قیمت معامله، اندازه و تاریخ تسویه دارایی، با یکدیگر مذاکره می‌کنند و به توافق می‌رسند. شرکت‌کنندگان در صرافی OTC ممکن است شامل افراد، بانک‌ها، صندوق‌های تأمینی یا هر مؤسسه مالی دیگری باشند.

صرافی روی پیشخوان معمولاً برای معاملات بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ یعنی زمانی که مقدار ارز دیجیتالی که معامله می‌شود، آنقدر زیاد است که امکان انجام آن معامله توسط یک صرافی معمول فراهم نیست.

علاوه بر این، شرکت‌های کوچک اغلب نمی‌توانند دارایی‌های دیجیتال خود (سهام، اوراق قرضه) را در صرافی‌های تنظیم‌شده معامله یا لیست کنند. با این حال، صرافی OTC چنین فرصتی را برای آنها فراهم می‌کند.

مزایای انجام معاملات در صرافی OTC

از جمله مزایای انجام معاملات در صرافی OTC می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

انعطاف‌پذیری

از آنجایی که صرافی OTC یک بازار منعطف است، طرف‌های درگیر می‌توانند به راحتی معاملات خود را برای رفع نیازهای خاص، مانند شرایط سفارشی قرارداد، قیمت‌گذاری و تاریخ‌های تسویه تنظیم کنند.

مقرون به صرفه بودن

برخلاف صرافی‌های معمولی، معاملات خارج از صرافی اغلب می‌تواند مقرون‌به‌صرفه‌تر باشد؛ زیرا در این بازار، هزینه‌های نظارتی و عملیاتی مرتبط در حالت حداقلی هستند یا وجود ندارند. علاوه بر این، عدم وجود یک صرافی متمرکز در معاملات OTC می‌تواند منجر به کاهش کارمزد معاملات شود.

محرمانگی

از آنجایی که معاملات OTC مانند صرافی‌های معمول عمل نمی‌کند، مشمول همان سطح شفافیت و افشای اطلاعات مورد نیاز برای انجام معاملات نیست. این امر اجازه می‌دهد که اختیار و حریم خصوصی بیشتری در معامله وجود داشته باشد؛ موضوعی که می‌تواند به ویژه برای سرمایه‌گذاران نهادی بزرگ مهم باشد.

دسترسی بیشتر

معاملات OTC فرصتی را برای شرکت‌هایی فراهم می‌کند که الزامات صرافی‌های رسمی را برآورده نمی‌کنند. این امر به نوبه خود، تعداد دارایی‌های موجود برای سرمایه‌گذاران را افزایش می‌دهد و همچنین، دستیابی به مخاطبان وسیع‌تری را برای پروژه‌ها امکان‌پذیر می‌کند.

ریسک‌های انجام معاملات در صرافی OTC

با این حال، همانند هر روش دیگری، معامله در صرافی OTC هم خطرات مرتبط خود را دارد، از جمله:

مقررات

همان‌طور که گفته شد، هیچ مقررات مالی سختگیرانه‌ای در بازارهای OTC وجود ندارد. بنابراین، این بازار، منطقه آسایش شرکت‌هایی است که الزامات خاصی را برآورده نمی‌کنند، که بیشتر سرمایه‌گذاران را در معرض خطرات بزرگی قرار می‌دهد.

ریسک طرف مقابل (Counterparty Risk)

بازارهای OTC غیرمتمرکز هستند و برخلاف صرافی‌های معمولی، هیچ مرجع مرکزی بر امور آنها نظارت ندارد. بنابراین، اگر یکی از طرفین تصمیم بگیرد که تعهدات خود را نپذیرد، طرف دیگر ضرر قابل‌توجهی را متحمل می‌شود.

عدم وجود سابقه

فعالیت در صرافی OTC، هیچ الزام خاصی ندارد. بنابراین، اطلاعات کافی در مورد شرکت یا دارایی‌های دیجیتال آن به راحتی در دسترس سرمایه‌گذاران نیست. این موضوع هم می‌تواند خطرات زیادی را به همراه داشته باشد.

نقدینگی

نقدینگی در صرافی OTC معمولاً پایین است؛ زیرا اکثر دارایی‌های لیست‌شده غالباً معامله نمی‌شوند. این موضوع می‌تواند به دشواری و تأخیر در نهایی شدن خرید و فروش مقادیر زیادی از چنین دارایی‌های دیجیتالی منجر شود.

تفاوت صرافی OTC با صرافی‌های معمولی

صرافی‌ها و بازارهای OTC ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند و متفاوت از هم عمل می‌کنند. در ادامه، چند تفاوت بین صرافی‌ها و بازارهای فرابورس آورده شده است.

صرافی به یک مرکز تجاری، شرکت یا سازمانی اطلاق می‌شود که بازاری را اداره می‌کند که در آن، سهام شرکت‌ها یا رمزارزهای لیست‌شده توسط شرکت‌کنندگان خرید و فروش می‌شود. از سوی دیگر، صرافی OTC به یک بازار غیرمتمرکز اشاره دارد که در آن، خریداران و فروشندگان به طور مستقیم با یکدیگر به صورت آنلاین گفت‌وگو می‌کنند.

در صرافی OTC، فروشندگان بازارساز و مسئول تعیین قیمت دارایی‌های دیجیتال هستند. با این حال، قیمت دارایی‌های دیجیتال در صرافی‌ها توسط نیروهای عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و صرافی به عنوان یک بازارساز عمل می‌کند.

در صرافی‌ها، معاملات محدود به ساعات معاملاتی خاصی هستند، در حالی که معاملات صرافی OTC در تمام ساعات شبانه روز و ۷ روز هفته انجام می‌شوند.

در مورد شفافیت نیز باید گفت که صرافی OTC به اندازه یک صرافی رسمی که خریداران و فروشندگان در مورد دارایی‌های مورد معامله اطلاعات و سوابق کاملی دارند، باز و شفاف نیست.

در بازارهای OTC، سیستمی برای جلوگیری از جهش یا افت ناگهانی قیمت به دلیل عدم تعادل کوتاه‌مدت در تقاضا و عرضه وجود ندارد. با این حال، صرافی‌ها می‌توانند با توقف موقت معاملات یک دارایی خاص، این عدم تعادل‌ها را مدیریت کنند.

معاملات OTC با بانک

معاملات OTC ارزهای دیجیتال با یک بانک مانند معاملات سنتی OTC عمل می‌کند، اما همراه با مزایای بیشتر. بانک‌هایی که معاملات OTC ارزهای دیجیتال را ارائه می‌کنند، به استخرهای نقدینگی عمیقی دسترسی دارند که می‌تواند حتی بزرگ‌ترین معاملات را در خود جای دهد. این بدان معنا است که خریداران و فروشندگان می‌توانند معاملات را با بهترین قیمت ممکن، بدون نگرانی از افت قیمت یا نوسانات بازار انجام دهند.

علاوه بر این، بانک‌هایی که معاملات OTC ارزهای دیجیتال را ارائه می‌دهند، خدمات دیگری از جمله مدیران حساب‌های اختصاصی را هم ارائه می‌کنند که می‌توانند در هر مرحله از فرآیند معاملاتی، از افتتاح حساب تا اجرای معامله، به سرمایه‌گذاران کمک نمایند. این امر پشتیبانی و راهنمایی بیشتری را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند که می‌تواند به ویژه هنگام معامله با حجم زیادی از ارزهای دیجیتال سودمند باشد.

از جمله مهم‌ترین مزایای معاملات OTC ارزهای دیجیتال با یک بانک نیز می‌توان به نقدینگی بهتر، قیمت ثابت، امنیت بهتر، وجود مقررات نظارتی و تسویه سریع‌تر، اشاره کرد.

خلاصه مطلب

در این مقاله به معرفی صرافی OTC و بررسی تفاوت‌های آن با صرافی‌های معمول پرداختیم. همان‌طور که گفته شد، صرافی OTC یک جایگزین ارزشمند برای معاملات برخی محصولات مالی و شرکت‌کنندگان فراهم می‌کند. در حالی که صرافی OTC انعطاف‌پذیری و حفظ حریم خصوصی را افزایش می‌دهد، عدم وجود یک نهاد مرکزی و سطح بالاتر ریسک طرف مقابل (Counterparty Risk)، به این معنی است که شرکت‌کنندگان باید استراتژی‌های مدیریت ریسک را هنگام معامله در صرافی OTC به دقت در نظر بگیرند.