پل بلاک ‌چین چیست؟ کاربردها، مزایا و چالش‌ها

مقدمه

پل بلاک ‌چین (blockchain bridge)، یک اتصال بین دو اکوسیستم بلاک چین برقرار می‌کند که به آنها اجازه می‌دهد توکن‌ها و داده‌ها را آزادانه به یکدیگر ارسال کنند. یکی از چالش‌های قابل توجه بلاکچین‌ها تا به حال، عدم امکان همکاری آنها با یکدیگر بوده است. وقتی که یک توسعه‌دهنده اپلیکیشن غیر متمرکز (DApp) خود را روی یک پلتفرم ایجاد می‌کند، عموماً دیگر روی همان پلتفرم قفل شده و هیچ فرصتی برای بهره گرفتن از مزایای بلاکچین‌های دیگر نخواهد داشت.

پل بلاک چین چیست؟

خرید ارز دیجیتال با ۱۰ هزار تومان!

تو صرافی ارزپلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، بیش از ۷۰۰ ارز دیجیتال رو بخری!

شروع

اتریوم به خوبی مشکلات مقیاس‌ پذیری را مستند کرده بود و بسیاری از توسعه‌دهندگان به احتمال زیاد امیدوار بودند این مشکلات بر طرف شوند. اگر این توسعه‌دهندگان به یک پلتفرم دیگر که سریع‌تر باشد مثل ایاس (EOS) نقل مکان کنند، تمام مزایایی که اتریوم ارائه می‌دهد را از دست می‌دهند: مزایایی مثل یک جامعه بزرگ کاربران، استاندارد توکن مورد پذیرش گسترده و پلتفرم قراردادهای هوشمند که بیش از همه پلتفرم‌ها مورد استفاده قرار گرفته است.

در یک اکوسیستم بلاک ‌چین مبتنی بر همکاری حقیقی، توکن‌ها، داده‌ها، و قراردادهای هوشمند می‌توانند به صورت بالقوه میان پلتفرم‌های مختلف بسیاری در حرکت باشند.

پل‌‌ بلاک ‌چین عموماً از یک نوع پروتکل موسوم به ضرب-و-سوزاندن (mint-and-burn) برای نگهداشتن عرضه توکن در میان تمام پلتفرم‌ها استفاده می‌کند. روش کار به این صورت است که هنگامی که یک توکن یک بلاکچین را ترک می‌کند، سوزانده شده و قفل می‌شود، و یک توکن معادل با آن در بلاکچین مقابل ضرب می‌شود. برعکس، هنگامی که توکن به شبکه اصلی خود باز می‌گردد، توکن «دو قلو»ی آن سوزانده یا قفل می‌شود.

پل بلاکچین چه مزایایی دارد؟

استفاده از پل بلاک چین مزایای زیادی خواهد داشت. برای مثال، یک توسعه‌دهنده اپلیکیشن غیر متمرکز که از اتریوم استفاده می‌کند، مرتباً از مشکلات تجربه کاربری ضعیف که به واسطه سرعت آهسته پردازش تراکنش‌ها و نرخ‌های بالا در زمان‌های ترافیک بالا ایجاد می‌شوند، آزرده خاطر خواهد شد. با استفاده از یک پل بلاکچین ، او می‌تواند توکن‌های خود را به یک بلاکچین دیگر برای پردازش با سرعتی بالاتر و نرخی کمتر بفرستد.

یعنی توسعه‌دهنده از این طریق می‌تواند اپلیکیشن غیرمتمرکز خود را روی شبکه اتریوم راه‌اندازی کند، از استانداردهای توکن ERC-20 استفاده نماید، و از جامعه توسعه‌دهندگان و کاربران اتریوم نیز بهره ببرد. هر دو اکوسیستم بلاکچین نیز مزیت‌هایی از استفاده توسعه‌دهندگان از پل به دست می‌آورند.

موارد استفاده پل بلاکچین می‌تواند شامل پرداخت‌های فوری در زمان فروش باشد، که تا به این لحظه از نظر مجازی با توجه به چالش‌های مقیاس‌پذیری بیت کوین و اتریوم غیر ممکن بوده است. پل‌های بلاک ‌چین می‌توانند برای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکزی که نیاز به واریز فوری برای یک تجربه کاربری راحت دارند، مثل اپلیکیشن‌های کازینو، مفید باشند.

مثالی برای پل بلاک‌ چین

چندین پروژه تا به حال نسخه‌های خودشان را از یک پل بلاک‌ چین ارائه داده‌اند. پل سیسکوین-اتریوم (Syscoin-Ethereum bridge) که در ابتدای سال جاری افتتاح شد، امکان همکاری با اطمینان بالا میان شبکه اتریوم و شبکه سیسکوین را به وجود می‌آورد. سیسکوین به توکن‌های ERC-20 امکان دسترسی به یک پروتکل تعاملی و واریز فوری را می‌دهد که قادر است بیش از 60,000 تراکنش در ثانیه انجام دهد.

یک پلتفرم قرارداد هوشمند لایه دوم که با نام ار اس کی (RSK) روی بلاکچین بیت ‌کوین فعال است نیز امسال پل بلاک‌ چین مختص به خودش را افتتاح کرد. این پل امکان می‌دهد ارزهای دیجیتال بین این پلتفرم و اتریوم در حرکت باشند، و توانسته همکاری بین بیت ‌کوین و اتریوم را به شکل موثری ارائه دهد.

یکی از پروژه‌های قدیمی‌تری که وارد فضای همکاری شد، وانچین (Wanchain) بود. در ماه ژانویه این پروژه چهارمین نسخه از شبکه اصلی خود را ارائه داد، و فریم‌ورک تی-برایج (T-Bridge) را معرفی کرد که امکان انتقال داده و ارزهای دیجیتال بین بلاکچین‌ها را ایجاد می‌کند.

پل بلاک ‌چین چطور کار می‌کند؟

پل‌هایی که در بالا توصیف شدند، به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:

• متحد (federated)
• بی‌اعتماد (trustless)

یک پل متحد شبیه یک بلاکچین خصوصی یا مجوزدار عمل می‌کند. پروژه، مجموعه‌ای از معیارها را تعیین می‌کند که افراد می‌توانند با موافقت با آنها بخشی از اتحادی شوند که تراکنش‌های پل را مدیریت کرده و بازبینی می‌کند. برای مثال، در وانچین، برخی از نودها با نام storemen، شبکه توکن‌ها را در بلاکچین اتریوم با استفاده از پروتکلی موسوم به “محاسبه ایمن چندطرفه” قفل می‌کنند. ارزش معادل این توکن‌ها روی وانچین ضرب می‌شود (دارایی به شبکه جدید منتقل میشود). زمانی که کاربر بخواهد این دارایی را به اتریوم برگرداند، نود storemen وظیفه تامین بخشی از کدمخفی را دارد تا عملیات برگشت، صحیح انجام شود.

یک پل بی‌اعتماد می‌تواند از طریق شبکه‌ای از عوامل غیرمتمرکز عمل کند. بر خلاف مدل متحد، هر کسی می‌تواند به عنوان یک عامل وارد شبکه شود، و عامل‌ها به اطمینان یافتن از اینکه تراکنش‌های پل به درستی معتبر شده‌اند تشویق می‌شوند.

برای مثال، پل سیسکوین از شبکه‌ای از عامل‌ها که اتر را استیک کرده و از تراکنش‌های پل حق‌الزحمه دریافت می‌کنند تشکیل شده است. آنها در سوپربلاک‌ها گروه‌بندی شده‌اند. اگر هر یک از عامل‌ها باور کند که عامل دیگر با تأیید سوپربلاک‌های نامعتبر بر خلاف منافع شبکه عمل می‌کند، می‌تواند یک چالش برایش ایجاد کند. اگر چالش حل نشود، کسی که چالش‌ را ایجاد کرده است، 3 اتریوم از طرف مقابل دریافت می‌کند. برعکس، اگر چالش حل شود، کسی که چالش را ایجاد کرده 3 اتریوم از دست می‌دهد.

سخن پایانی

پل‌های بین بلاکچینی که در حال حاضر فعال هستند، به شکل فعلی خود فقط چند ماه می‌شود که وجود دارند. از این رو، پل‌ها از نظر کاربرد، در روزهای اولیه خود هستند. اما به هر ترتیب پل‌ های بلاک چین وعده‌های زیادی، به ویژه برای استیبل‌ کوین‌ها، دارند. تتر در تلاش برای همگام بودن با رشدش، مدام شبکه‌های جدید را گسترش می‌دهد. مدیر تکنولوژی این شرکت، پائولو آردوینو (Paolo Ardoino) نسبت به استفاده از پل برای بهبود این تقلای مقیاس‌پذیری ابراز علاقه کرده است. سیسکوین نیز در حال مذاکره با پروژه‌های استیبل‌کوینی است که به استفاده از پل بلاک ‌چین علاقه‌مند هستند.

با توجه به عدم پختگی این زمینۀ تازه‌ظهور، اینکه بعضی از کاربردهای پل با مشکلاتی همراه باشد، اجتناب‌ناپذیر است. در ماه می، یک پل بیت ‌کوین-اتریوم به عنوان تی‌بی‌تی‌سی (tBTC) مجبور شد دو روز بعد از افتتاح، تعطیل کند؛ چراکه توسعه‌دهندگان، باگی در کد آن پیدا کرده بودند که ادامه فعالیت آن را غیرممکن می‌کرد. با این حال، به نظر می‌رسد با تمرکز فعلی روی مقیاس‌پذیری و همکاری مشترک، پل بلاک ‌چین بخشی یکپارچه از منظره بلاکچین در آینده باشد.