ارز دیجیتال لیبرا ۲.۰ چیست و چه تفاوتی با Libra فیسبوک دارد؟

مقدمه

لیبرا نام ارز دیجیتالی است که مدیر فیسبوک خبر رونمایی از آن را داد و جنجال زیادی به راه انداخت. لیبرا نیز همچون بسیاری از رمزارزهای دیگر، مبتنی بر فناوری بلاکچین کار می‌کند. لیبرا متفاوت از بیت کوین و سایر ارز‌های دیجیتال بر مبنای “سبد ارز” فعالیت دارد تا از آسیب‌هایی که گریبان‌گیر بیت کوین هستند، به دور بماند. دیوید مارکوس (David Marcus) مدیر اجرایی لیبرای فیسبوک که در ابتکارات بلاک چین پیشرو است، پیش از این در کنگره ایالات متحده شهادت داده بود که هدف لیبرا بیشتر تبدیل شدن به ارزهای سنتی است تا ارز دیجیتال.

سرنوشت لیبرا ۱.۰ فیسبوک چه شد؟

خرید ارز دیجیتال با ۱۰ هزار تومان!

تو صرافی ارزپلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، بیش از ۶۰۰ ارز دیجیتال رو بخری!

شروع

لیبرا 1.0 به محض راه‌اندازی وارد چرخه بازاریابی شد. هدف اول این ارز دیجیتالی تبدیل شدن به ارزی برای استفاده افرادی بود که یا به سیستم بانکی مناسب دسترسی نداشتند یا اصلاً دسترسی آنها به حساب‌های بانکی امکان‌پذیر نبود. فیسبوک با وعدۀ تشکیل یک سبد چندارزی سعی در جلب اعتماد مردم داشت. استفاده از لیبرا از طریق نصب کیف پول دیجیتالی بود که همزمان امکان استفاده از برنامه‌های مسنجر، واتساپ و همچنین برنامه کاربردی کالیبرا (Calibra) را برای پرداخت به کاربران می‌داد.

به محض انتشار تحلیل‌های مؤسسه کمبریج آنالیتیکا (Cambridge Analytica) دربارۀ لیبرا، سؤالات و ابهاماتی به وجود آمد که حتی کنگرۀ آمریکا و سناتور‌ها را هم به واکنش وادار کرد و لیبرا را که قصد تبدیل شدن به یک ارز فرا‌ملّی داشت، به حاشیه فرستاد.

البته این همۀ ماجرا نبود. برخی کاربران نگران دسترسی فیسبوک به اطلاعات مالی خود بودند و همین مسأله می‌توانست امنیت لیبرا را زیر سؤال ببرد. زاکربرگ، مؤسس فیسبوک، در مورد این مسأله توضیح داد که برای لیبرا یک نهاد جداگانه به نام کالیبرا راه‌اندازی شده و حتی مدیریت مستقل از فیسبوک برای آن در نظر گرفته شده است که مورد قبول تحلیل‌گران و مخالفان قرار نگرفت.

اما نکته مهم‌تر در مورد مخالفت سیاست‌مداران آمریکا، مسأله‌ای فراتر از امنیت کاربران بود. آنها بیش از آنکه به فکر امنیت کاربران باشند، به فکر کاهش قدرت حکومتی و قدرت دلار بودند. فیسبوک یک جامعه مجازی با 2.4 میلیارد کاربر است. این تعداد کاربر در سراسر دنیا پراکنده‌ شده‌اند. در صورتی که لیبرا بال‌وپر می‌گرفت و در میان کاربران متداول می‌شد، دیگر نه تنها دولت آمریکا که هیچ کشور دیگری نیز نمی‌توانست قوانین خاصی را برای آن تعریف کند. همین مسأله می‌توانست زیربنای پولیِ آمریکا را متزلزل کند. بنابراین مقابله با لیبرا توسط دولتمردان آمریکا و دیگر کشور‌‌ها چندان دور از انتظار نبود.

عامل تفاوت ارز دیجیتال لیبرا ۲.۰ چیست؟

دیوید مارکوس در قسمتی از مصاحبه خود با فاکس نیوز در این زمینه گفت:

مردم نمی‌‌خواهند فیسبوک از اطلاعات مالی آنها در هدف‌‌گذاری‌‌های تبلیغاتی خود استفاده کند. ما این اعتراض مردم را شنیدیم. فیسبوک به داده‌‌های مالی لیبرا دسترسی نخواهد داشت.

علاوه بر فیسبوک، 26 شرکت دیگر نیز در پروژه لیبرا سهیم هستند. شرکت‌‌هایی مانند: فارفچ، کوین بیس، بانکداری جهانی زنان، اسپاتیفای، PayU و Novi از جمله این شرکت‌‌ها هستند.

 تبدیل لیبرا 2.0 به ترکیبی از چندین ارز مختلف

ارز دیجیتال لیبرا 2.0 می‌‌تواند جایگزینی برای ارز‌‌های فیات بدون پشتوانه قرار گیرد. استاندارد ≋LBR ترکیبی از لیبرای چندارزی متشکل از استیبل کوین‌های تک ارز است. ترکیب دقیق و سهم هر استیبل کوین تک ارز با وزن‌های اسمی مانند ≋GBP 0.11، ≋USD 0.50 و ≋EUR 0.18 و ارز‌‌های دیگر معین می‌‌شود. کاراکتر ≋ به معنی لیبرا است. ≋USD یا LibraUSD و ≋EUR به معنی LibraEuro می‌‌‌‌‌باشد.

سیستم دقیقی که صندوق بین‌المللی پول (IMF) از آن استفاده می‌‌کند، (SDR) نام دارد. این سیستم مالی که واحد پولی این سازمان محسوب می‌‌شود، می‌‌تواند سنگ محک خوبی برای هر نوع ارزی باشد. اما لیبرا برای به اثبات رساندن قدرت خود، نه تنها صندوق بین‌المللی پول، بلکه بانک‌‌های مرکزی و تنظیم‌‌کنندگان را نیز برای کنترل و تأیید ترکیب سبد خود دعوت کرده است. این اقدام می‌‌تواند نگرانی‌‌های مرتبط با تغییرات ترکیب LBR را مرتفع کند.

نسخه ۲.۰ لیبرا نسخه‌‌‌‌‌ای نیازمند مجوز

فیسبوک در پروژه لیبرا 1.0 قصد داشت که ظرف مدت 5 سال بعد از زمان راه‌‌اندازی، تبدیل به سیستمی بدون نیاز به اجازه شود. اما پس از ابراز نگرانی نهاد‌‌های قانون‌‌گذار در مورد پولشویی و مسائلی مانند امکان دخالت در امور مالی توسط فیسبوک، ارز دیجیتال لیبرا 2.0 اعلام کرد که ضمن حفظ ویژگی‌‌های اقتصادی و کلیدی خود، انتقال آینده به یک سیستم بدون نیاز به اجازه را از دستور کار خود خارج می‌کند. این اقدام می‌‌تواند جریان سرمایه‌‌های ارز دیجیتال لیبرا را در شبکه نظارت کند و به LA قدرت کنترل بیشتری بدهد.

تحلیل سیستم قراردادهای هوشمند در لیبرا

به احتمال زیاد فیسبوک در پروژه ارز دیجیتال لیبرا 2.0 مانند اتریوم از سیستم قرارداد‌‌های هوشمند استفاده خواهد کرد. قرارداد‌‌های هوشمند قرارداد‌‌هایی هستند که روی شبکه بلاکچین به عنوان یک برنامه کامپیوتری ذخیره‌‌سازی می‌‌شوند. این قرارداد‌‌ها طوری طراحی شده‌‌اند که احتمال تقلب و کلاه‌‌برداری در آنها به شدت کاهش می‌یابد و نظارت‌‌ها را افزایش می‌‌دهد.

این نوع قرارداد‌‌ها می‌‌توانند آغاز‌‌گر دنیای جدیدی در عرصه بانکداری باشند. هرچند که LA اعطای هر گونه وام به صورت مستقیم به اعضای ائتلاف را تکذیب می‌‌کند، اما این اقدام را منوط به همکاری طرف سوم یعنی بانک‌‌ها می‌‌داند. البته این موضوع یکی از موضوعاتی است که لیبرا در آینده در مورد شرایط آن تصمیم‌‌گیری خواهد کرد.

آیا باید منتظر عرضه لیبرا 2.0 باشیم؟

آنچه از وایت پیپر لیبرا 2.0 متوجه می‌‌شویم این است که این ارز قصد دارد خود را با تصمیمات ایالات متحده منطبق کند. هر‌‌چند فیسبوک و دیگر اعضای LA از رؤیای تبدیل شدن به یک ارز دیجیتال دست بر نمی‌‌دارند، اما لیبرا متمرکز‌‌تر می‌گردد و خود را به ارز‌‌های سنتی نزدیک‌‌تر خواهد کرد. در مقابل لیبرا که از اهداف خود چشم‌‌پوشی نمی‌‌کند، مقامات دولتی نیز از انتقادات خود نسبت به این پروژه کوتاه نخواهند آمد.

با وجود مشکلاتی که لیبرا 1.0 بر سر راه خود داشت، توانست تأثیرات خوبی در عرصۀ ارز‌‌های دیجیتال بر جای بگذارد.

به عنوان مثال، زمانی که LA لیبرای فیسبوک را معرفی کرد، چین با تحقیقات بسیار زیاد و دقیقی که در این زمینه دارد، سرعت ارز دیجیتالی خود یعنی رنمینبی (Renminbi) را افزایش داد. از طرفی هم مسئولین چینی را وادار به اعمال تمهیداتی کردند که هر‌چه سریع‌تر پول دیجیتال خود را برای همگان قابل پذیرش کنند.

سخن پایانی

ارز دیجیتال لیبرا 2.0 را می‌توان پلی بین ارز‌‌های فیات و ارز‌‌های دیجیتالی دانست. هر‌‌چند قبلاً ارز دیجیتال تتر این مسیر را ایجاد کرده است، اما ظاهراً لیبرا 2.0 با نزدیک‌‌تر کردن خود به ارز‌‌های سنتی و البته اضافه کردن ویژگی‌‌های دیگر، درصدد است که علاوه بر تبدیل شدن به یک ارز جهانی، ورود به دنیای ارز‌‌های دیجیتال و رمزارز‌‌ها را برای کاربران آسان‌تر کند.