ارز دیجیتال دیم فیسبوک، یک تهدید جدی برای بانکداری سنتی

در تاریخ ۱ دسامبر، گزارش‌هایی منتشر شد مبنی‌بر این‌که، انجمن لیبرا (Libra) نام خود را به انجمن دیم (Diem) تغییر داده است. گفته می‌شود این انجمن با تغییر نام خود امیدوار است که استقلال این پروژه را نشان داده و وحشت نظارتی گسترده‌ای که لیبرا را فرا گرفته بود، از یادها ببرد. با این حال، انجمن دیم همچنان هدف خود را ایجاد یک سیستم پرداخت ایمن، مطمئن و سازگار برای افراد و مشاغل سراسر جهان، عنوان می‌کند.

پیش از آن نیز، فیس‌بوک اعلام کرده بود که رمزارز لیبرای خود را، به‌عنوان یک ارز دیجیتال پایدار با پشتوانه‌ی دلار آمریکا، در ماه ژانویه‌ی سال ۲۰۲۱ میلادی راه‌اندازی خواهد کرد.

از زمانی که فیس‌بوک برای اولین بار اهداف خود را با انتشار یک مقاله‌ی سفید در سال ۲۰۱۹ میلادی اعلام کرد، بانک‌های مرکزی و ناظران بارها در مورد آن اظهار نگرانی کرده‌اند. دیم که پیش از این با نام لیبرا شناخته می‌شد، یکی از خبرسازترین ارزهای دیجیتال پایدار است. در واقع، دیم به‌دلیل تحریک بانک‌های مرکزی برای انجام تحقیقات گسترده در مورد ارزهای دیجیتال بانک مرکزی یا CBDCها، اعتبار گسترده‌ای دارد. با این حال، جامعه‌ی نظارتی با تنظیم مقررات سختگیرانه برای ارزهای دیجیتال پایدار، در مورد این نوع رمزارزها هشدار می‌دهد.

اما چرا ناظران و بانک‌های مرکزی اینقدر نگران ارزهای دیجیتال پایدار هستند؟ و آیا دلیلی برای این نگرانی وجود دارد؟

ارزهای دیجیتال پایدار، رمزارزهایی هستند که با هدف تثبیت ارزش آنها در مقایسه با دارایی‌های دیگر، توسعه داده شده‌اند. در واقع، با تثبیت ارزش می‌توان از آنها به‌عنوان وسیله‌ای برای پرداخت استفاده کرد. این چیزی است که نسل قبلی دارایی‌های رمزارزی، بیت‌کوین (BTC) و آلت‌کوین‌ها، نتوانستند به آن دست پیدا کنند. نمونه‌‌ی بارز بی‌ثباتی سایر انواع رمزارزها را می‌توان در تغییرات چشمگیر قیمت بیت‌کوین در ماه گذشته مشاهده کرد.

علاوه‌براین، ارزهای دیجیتال پایدار مزایای زیادی، از جمله سرعت بالا، کارآیی و شمول مالی را نیز به همراه داشته و می‌توانند به‌عنوان روشی برای ذخیره‌ی ارزش سرمایه در کشورهایی که ارز داخلی پایداری ندارند، عمل کنند. این نوع رمزارزها، با ساختار مناسب و تحت کنترل‌های قانونی، نظارتی و حاکمیتی مناسب، نقش ارزنده‌ای در اقتصاد جهان داشته و می‌توانند مزایای فناوری رمزارزها را برای کاربران به ارمغان آورند.

این در حالی است که با دیم، پتانسیل اعمال تغییرات گسترده در شبکه‌ی مالی جهانی نیز وجود دارد. طبق گزارش‌ها، فیس‌بوک ماهانه ۲٫۷ میلیارد کاربر فعال دارد، به این معنا که دیم می‌تواند به سرعت به یک وسیله‌ی مبادله‌ی آنی در سطح وسیعی از جهان تبدیل شود.

با این حال، به گفته‌ی ناظران، علاوه‌بر خطرهای شناخته‌شده مانند ذخیره‌ی امن کیف پول، حاکمیت و کنترل مناسب، مبارزه با پولشویی، محافظت از داده‌ها، مالیات و امنیت سایبری، ارزهای دیجیتال پایدار خطرات بیشتری را به همراه دارند. از جمله‌ی مهم‌ترین این موارد، حصول اطمینان از پشتیبانی مناسب از رمزارز توسط دارایی مذکور و اعمال تمام کنترل‌های لازم برای مدیریت این ذخایر است.

علاوه‌براین، در صورتی که مصرف‌کنندگان و پس‌اندازکنندگان بخواهند به‌جای ارزهای داخلی خود، این نوع ارزها را نگهداری کنند، سیستم‌های مالی موجود، سیاست پولی کشورها و در نهایت، رشد اقتصادی آنها شدیدا تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. به همین دلیل است که تنظیم‌کنندگان جهانی در مورد ارزهای دیجیتال پایدار، به‌ویژه دیم، بسیار نگران هستند.

از این رو، نهادهای نظارتی سراسر جهان برای رفع این نگرانی‌ها تلاش می‌کنند. پاییز سال جاری میلادی، کمیسیون اروپا یک پیشنهاد جامع را برای تنظیم قانون دارایی‌های رمزارزی ارائه داد. در حالی که این پیشنهاد، تمامی دارایی‌های رمزارزی را پوشش می‎دهد، اما الزامات سختگیرانه‌ای را برای ارزهای دیجیتال پایدار، و حتی الزامات سختگیرانه‌تری را برای ارزهای دیجیتال پایدار جهانی، مانند دیم، معرفی کرده است. وزارت خزانه‌داری انگلیس نیز قصد دارد به‌زودی پیش‌نویس مقرراتی را برای ارزهای دیجیتال پایدار و CBDCها منتشر کند.