جدیدترین جزییات در مورد ریال دیجیتال بانک مرکزی
بهتازگی یک فایل ۵۳ صفحهای تحت عنوان «پیشنویس سند ریال دیجیتال» منتشر شده که هدف اصلی آن، ایجاد بستری به منظور تبیین اهداف، ابعاد، تهدیدها و فرصتهای توسعه ریال دیجیتال بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، عنوان شده است.
در این سند آمده، درحالیکه راهکارهای غیرمتمرکز پرداخت، در دنیا در حال فراگیرتر شدن هستند، در طول چند سال گذشته راهکارهای نیمهمتمرکز بهعنوان نسل جدیدی از محصولات مبتنی بر بلاکچین موردتوجه بسیاری قرارگرفتهاند که از مهمترین آنها میتوان به بلاکچین سازمانی و پول دیجیتال بانک مرکزی اشاره کرد.
پدیده پول دیجیتال بانک مرکزی که در ایران «ریال دیجیتال» نام گرفته، نیز یکی از راهکارهای نیمهمتمرکز بلاکچینی است. تعاریف و کارکردهای زیادی توسط خبرگان و کارشناسان برای پول دیجیتال بانکهای مرکزی ارائه شده که بعضا اختلافات زیادی هم بین آنها دیده میشود. بهطور کلی، پول دیجیتال بانکهای مرکزی را میتوان «پول الکترونیکی انحصاری و منتشره توسط بانک مرکزی که از آن میتوان برای مبادلات بدون واسطه استفاده نمود»، تعریف کرد.
بانکهای مرکزی با اهداف مختلفی اقدام به توسعه پول دیجیتال میکنند که این اهداف، نهایتا تعیینکننده بسیاری از مختصات پولهای دیجیتال بانکهای مرکزی هستند. بانک مرکزی ایران نیز با هدف بسترسازی برای توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور، اقدام به توسعه ریال دیجیتال میکند. ریال دیجیتال در معماری ارائهشده توسط بانک مرکزی، شکل دیجیتالی اسکناس بوده و جزیی از پایه پولی است، از این رو، امتیاز انتشار آن در انحصار بانک مرکزی و مبتنی بر پشتوانههای قانونی و تعهد مستقیم بانک مرکزی خواهد بود. واسطههای توزیع در این معماری، بانکها و موسسات مالی دارای مجوز هستند که ارتباط با کاربران نهایی را مدیریت میکنند. این واسطهها میتوانند دفترکل زیرساخت ریال دیجیتال یا همان پایگاه داده توزیعشده را نگهداری و بهروزرسانی کنند.
تولید و انتشار ریال دیجیتال
ریال دیجیتال بانک مرکزی پس از طی مراحل قانونی و اخذ مجوزهای لازم، در حجم مشخصی توسط بانک مرکزی تولید و در اختیار هیات نظارت بر اندوخته اسکناس، قرار خواهد گرفت. ریال دیجیتال تولیدشده پس از تامین پشتوانههای لازم توسط بانک مرکزی و ارائه به آن هیات، منتشر شده و از این مرحله به بعد، هر واحد ریال دیجیتال، بدهی مستقیم بانک مرکزی به دارنده آن تلقی میشود. ریال دیجیتال منتشرشده عینا ریال جاری کشور بوده و همواره هر واحد از آن معادل یک ریال ارزش خواهد داشت. پس از انجام عملیات انتشار، رمزریال عملا در کیف ریال دیجیتال بانک مرکزی قرارگرفته و آماده توزیع بین بانکهای متقاضی خواهد بود. مکانیزم توزیع ریال دیجیتال به بانکها، مشابه توزیع اسکناس بین آنها است.
کاربران شبکه برای انجام یک تراکنش، نیاز به احراز هویت و فعالسازی کیف ریال دیجیتال موبایلی خود خواهند داشت. به این ترتیب، کاربران میتوانند با کیف ریال دیجیتال خود تراکنش مالی را آغاز کرده و مبلغی را به آدرس مقصد ارسال نمایند.
چشمانداز كلي و مشخصههای کلیدی ریال دیجیتال
ریال دیجیتال بانک مرکزی، شکل سوم پول بانک مرکزی است که منحصرا توسط بانک مرکزی به صورت دیجیتال منتشر شده و بدهی مستقیم بانک مرکزی محسوب میشود. ریال دیجیتال بانک مرکزی پس از انتشار و عرضه بهعنوان جزئی از پول محدود و همتای اسکناس و مسکوک خواهد بود؛ لذا کلیه قوانین مربوط به انتشار اسکناس در کشور، بر ریال دیجیتال بانک مرکزی نیز مترتب خواهد بود. به طور خلاصه، مشخصههای کلیدی ریال دیجیتال عبارتند از:
- ریال دیجیتال بانک مرکزی همانند اسکناس و مسکوک، کاربری عمومی دارد، به صورت دیجیتال در کیف ریال دیجیتال مشتریان قرار میگیرد و به صورت همتابههمتا قابل انتقال است.
- ریال دیجیتال مشتریان بانکها در حساب بانکی نگهداری نمیشود، بلکه در مشابهت با اسکناس، بدون نیاز به حساب بانکی در کیف ریال دیجیتال خود مشتریان نگهداری میشود.
- ریال دیجیتال مبتنی بر توکن بوده و در آن از فناوری رمزنگاری استفاده شده است.
- امکان تبدیل یک به یک ریال دیجیتال به سایر انواع پول رایج کشور از جمله اسکناس وجود دارد.
- صرف انتقال ریال دیجیتال از یک کیف ریال دیجیتال شخصی به کیف ریال دیجیتال شخصی دیگر (بدون ارائه سایر خدمات) مستلزم پرداخت کارمزد نمیباشد.
- ریال دیجیتال قابلیت اعمال سقف تراکنش و مقدار قابل نگهداری در کیف ریال دیجیتال را دارد.
- هيچگونه سود یا بهرهاي بر ریال دیجیتال پرداخت نمیشود.
بانک مرکزی جمهوری اعتقاد دارد که توسعه ریال دیجیتال، میتواند موجب ایجاد فرصتهای مناسبی در حوزههای اقتصادی، فنی و کسبوکار شود.
دیدگاه خود را ثبت کنید