بیمه غیرمتمرکز (Defi Insurance) چیست؟

بیمه یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین سرویس‌های مالی است اما بیمه غیرمتمرکز یک صنعت جوان، نوپا و پرچالش محسوب می‌شود. از زمانی که ارزهای دیجیتال دنیا را شیفته تمرکززدایی کردند، بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها به دنبال طرحی برای ورود به بازار رمزارزها و دنیای بلاکچین می‌گردند. بیمه دیفای یکی از مفاهیم کاربردی و جذابی است که چند سال گذشته به وجود آمده است. برای آشنایی با این مفهوم و جزییات آن، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

چرا بیمه غیرمتمرکز به وجود آمد؟

بازار مالی غیرمتمرکز (DeFi) اکوسیستمی جدید با امکانات و قابلیت‌های نامحدود و همچنین خطرات و هیجانات زیاد است. نبود مقررات و دستورالعمل‌ها، جولان سوءاستفاده‌گران، توسعه سیستم‌های ناپایدار و چندین عامل دیگر سبب شده گاهی فعالان این بازار خسارت‌های زیادی متحمل شوند.

خرید ارز دیجیتال با ۱۰ هزار تومان!

تو صرافی ارزپلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، بیش از ۶۰۰ ارز دیجیتال رو بخری!

شروع

به علت وجود این چالش‌ها صنعت جدیدی ایجاد شده تا از کاربران پروژه‌های دیفای حمایت کند و به آنها در برطرف کردن نیازهایشان در این اکوسیستم کمک برساند. حالا کاربران می‌توانند در برابر بسیاری از خسارت‌های احتمالی، سرمایه خود را بیمه کنند. البته که صنعت بیمه غیرمتمرکز جوان است و چالش‌های خاص خودش را دارد.

جرایم اینترنتی کریپتو بیشتر و بیشتر می‌شوند

هر روز اخبار مختلفی از هک، سرقت و جرایم سایبری در بازار رمزارزها و پروژه‌های دیفای منتشر می‌شود. در برخی موارد شنیده شده سرقت‌های بزرگ از صرافی‌ها یا کیف پول‌ها تحت حمایت دولت‌ها و سازمان‌های بزرگ انجام شده است. هر چه حجم سرمایه در گردش کریپتو افزایش پیدا می‌کند، تعداد و میزان خسارت ناشی از جرایم این صنعت نیز بیشتر می‌شود. بررسی داده‌های ماه‌های گذشته نشان می‌دهد که روند افزایش سرقت و هک، رشدی تصاعدی داشته است. طبق بررسی‌های انجام‌شده در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۰ میلیارد دلار خسارت به کاربران پروژه‌های دیفای وارد شده است.

ویژگی‌های دیفای باعث شده این فناوری بستری مناسب برای هکرها و مجرمان اینترنتی باشد. بدون استفاده از مکانیزم‌های متمرکز، کلاهبرداران می‌توانند همیشه یک قدم جلوتر از سرمایه‌گذاران باشند و به راحتی دارایی‌های کاربران را به سرقت ببرند. این موضوع یکی از چالش‌های مهم اکوسیستم‌های غیرمتمرکز است.

بیمه دیفای ابزاری برای تضمین دارایی کاربران

هر شخصی می‌تواند سرمایه‌اش را در برابر حوادث و اتفاقات دنیای دیفای بیمه کند. بسیاری از سرمایه‌گذارانی که از کلاهبرداری‌ها و اتفاقات مجرمانه هراس دارند، از بیمه غیرمتمرکز یا دیفای استفاده می‌کنند. بیمه دیفای هنوز در مرحله رشد است و راه زیادی در پیش دارد.

اگر از بیمه غیر متمرکز استفاده کنید، لزوماً با یک شرکت یا پلتفرم سر و کار نخواهید داشت. شرکت‌های بیمه Defi Insurance مستقیماً امنیت دارایی شما را تضمین نمی‌کنند. این شرکت‌ها معمولاً از استخرهای پوشش سرمایه (coverage pool) برای جبران خسارت‌ها بهره می‌گیرند.

هر شخصی می‌تواند بیمه‌گذار غیرمتمرکز باشد!

بیمه دیفای به صورت غیرمتمرکز اجرا می‌شود. هر کاربری می‌تواند نقش شرکت بیمه را بازی کند و به کاربر دیگری خدمات بیمه ارائه دهد. در چنین پلتفرم‌هایی مجموعه‌ای غیرمتمرکز از ارائه‌دهندگان پوشش‌های بیمه وجود دارد. این ارائه‌دهندگان در ازای محافظت از سرمایه کاربران در برابر هک و سرقت، درصدی از حجم سرمایه‌گذاری را دریافت خواهند کرد. این فرآیند برخلاف روش بیمه سنتی است که یک شرکت یا سازمان مسئولیت جبران خسارت‌ها را بر عهده می‌گیرد.

انواع بیمه غیر متمرکز

بیمه Defi Insurance انواع مختلفی دارد. قبل از خرید سرویس‌های بیمه باید درباره جزییات آن اطلاعات دقیقی به دست آوریم. برخی از مهم‌ترین فاکتورهای بررسی کیفیت بیمه غیرمتمرکز عبارتند از:

• نوع پوشش
• ارائه‌دهنده
• مدت‌ زمان

بیمه‌های دیفای ساختارهای متفاوتی دارند. هر کدام از این بیمه‌ها مربوط به اتفاقات و مشکلات خاصی هستند. برای مثال بیمه در برابر هک صرافی رایج‌ترین نوع قرارداد در بازار ارزهای دیجیتال است. دیگر بیمه‌های پرطرفدار عبارتند از:

• حمله به پروتکل‌های DeFi
• هک یا شکست فنی قراردادهای هوشمند
• سقوط قیمت استیبل کوین

استخرهای پوشش، محل تجمیع سرمایه بیمه‌گذاران

دارندگان ارزهای دیجیتال می‌توانند با پیوستن به استخرهای بیمه غیر متمرکز به یک ارائه‌دهنده بیمه تبدیل شوند و سودهای قابل‌توجهی به دست آورند. ارائه‌دهندگان بیمه در مقابل تضمین دارایی کارمزد دریافت می‌کنند. هر ارائه‌دهنده می‌تواند تصمیم بگیرد که برای چه اتفاقاتی خدمات بیمه ارائه کند. با این حال هیچ تراکنش همتا به همتایی بین بیمه‌گر و ارائه‌دهنده صورت نمی‌گیرد، بلکه استخر پوشش، خسارت‌های واردشده را جبران خواهد کرد. این استخرها با استفاده از قراردادهای هوشمند طراحی شده‌اند.

زمانی که می‌خواهید یک سرویس بیمه DeFi خریداری کنید، باید به طور مشخص و شفاف تعهدات بیمه‌گذار را مطالعه کنید. دقت داشته باشید که استخرها از ارزهای دیجیتال مشخصی در برابر اتفاقات خاصی پشتیبانی می‌کنند. بنابراین پشتیانی از رمزارز یا پلتفرم مورد نظر از طرف استخر پوشش، تضمینی برای جبران خسارت نیست.

فرآیند اثبات ادعا در Defi Insurance

اثبات اتفاق در بیمه غیرمتمرکز کار آسانی نخواهد بود. شرکت‌های سنتی بیمه، کارشناسانی را برای تأیید و تعیین خسارت استخدام می‌کنند اما پلتفرم‌های بیمه Defi Insurance چنین قابلیتی ندارند. حال سؤال اینجا است که صحت یک ادعا برای دریافت بیمه غیرمتمرکز چطور مشخص می‌شود؟

دو روش برای تأیید ادعای بیمه‌گر در اکوسیستم دیفای وجود دارد:

• در روش اول دارندگان توکن جهت پذیرش ادعا می‌توانند یک رویداد رأی‌گیری برگزار کنند. البته پس از اتمام رأی‌گیری نتایج توسط کمیته‌ای از کارشناس‌ها بررسی دقیق‌تری خواهد شد.
• در روش دوم اوراکل‌ها به طور خودکار داده‌ها را بررسی می‌کنند و صحت یک ادعا را اعلام خواهند کرد.

علاوه بر این، کاربران و اعضای مختلفی از پروژه‌های دیفای در فرآیند اثبات ادعا نقش دارند. دارندگان توکن‌ حاکمیتی استخرها مالک پلتفرم‌های بیمه غیر متمرکز محسوب می‌شوند و حق تصمیم‌گیری خواهند داشت. از طرفی هر پلتفرم بیمه DeFi گروهی از ارزیابان دارد که قبل از رأی‌گیری عمومی صحت ادعا را بررسی می‌کنند.

همچنین استخرهای پوشش به کاربران برای شرکت در رأی‌گیری‌ها و اعلام رأی موافق جمع، پاداش می‌دهند و کسانی که نظرشان مخالف جمع باشد را مجازات می‌کنند. بدین ترتیب اعضای استخر صادقانه و با توجه به حقایق رأی خواهند داد. هر استخری ممکن است قوانین خاص خودش را در مورد اثبات ادعا داشته باشد اما مواردی که ذکر شد در بیشتر پلتفرم‌های بیمه غیرمتمرکز مشاهده شده است.

صنعت بیمه Defi هنوز در حال رشد است

نبود یک مرجع متمرکز، همچنان بزرگ‌ترین مشکل بیمه دیفای است. اگر یک ادعای دریافت حق بیمه رد شود، خریداران می‌توانند به مراجع مختلفی برای بازبینی شکایت کنند اما مکانیزم‌های داوری و بررسی فرآیندها مانند پلتفرم‌های سنتی نیست و قدرت چندانی ندارد. برای اینکه صنعت بیمه Defi Insurance بتواند از تمام ظرفیت‌هایش استفاده کند باید به مکانیزم‌های قدرتمند بازبینی و تأیید صحت ادعا مجهز شود. برخی استخرها نیز از قدرت حاکمیت برای تأیید و تعیین خسارت‌ها استفاده می‌کنند که این موضوع برخلاف آرمان‌های تمرکززدایی است.

با وجود تمام این مشکلات، صنعت دیفای و بیمه غیرمتمرکز در حال رشد است. هنوز افراد کمی سرویس‌های بیمه دیفای را خریداری کرده‌اند. با اینکه صرافی‌ها، کیف پول‌ها و سایر پلتفرم‌های رمزارزی آسیب‌پذیری‌های گوناگونی دارند اما همچنان افراد معدودی به سراغ بیمه‌های DeFi می‌روند. در صورتی که چالش‌های بیمه غیرمتمرکز رفع شود، احتمالاً شاهد گسترش سرویس‌های این‌چنینی خواهیم بود و ثبات بیشتری در بازار رمزارزها برقرار می‌شود.

خلاصه مطلب

بیمه غیرمتمرکز یکی از جدیدترین سرویس‌های حوزه DeFi است. روزبه‌روز به حجم سرمایه و تعداد سرمایه‌گذاران پروژه‌های دیفای افزوده می‌شود. از طرفی تعداد و مبلغ کلاهبرداری‌ها و جرایم سایبری نیز افزایش یافته است. پس زمان آن رسیده است که کاربران به سراغ پلتفرم‌های بیمه دیفای بروند. بیمه غیر متمرکز علاوه بر اینکه باعث افزایش اعتماد کاربران به کریپتو و بلاکچین می‌شود، کسب‌و‌کاری جدید در این حوزه نیز ایجاد می‌کند. گرچه این پلتفرم‌ها چالش‌هایی در فرآیند اثبات ادعا، بازبینی اعتراضات، پشتیبانی از پروژه‌ها و … دارند اما به نظر می‌رسد آینده روشنی در پیش داشته باشند.